Total Pageviews

Tuesday, March 27, 2012

n.i.m.b.y

Το αρκτικόλεξο σημαίνει not in my back yard και περιγράφει μια υπαρκτή τάση παγκοσμίως να αρνούμαστε την επίλυση ενός προβλήματος,εφόσον αυτή υλοποιείται στη γειτονιά μας.
Το θυμήθηκα ξανά,με αφορμή τις ανά την Ελλάδα αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών,στη σχεδιαζόμενη ανέγερση κέντρων κράτησης μεταναστών
http://news247.gr/ellada/eidiseis/trianta_kentra_filoksenias_metanastwn_dhmioyrgei_h_kyvernhsh.1707901.html.

Θα προσπαθήσω να τοποθετηθώ απέναντι στο συγκλονιστικό αυτό ζήτημα,παρότι δεν είμαι καθόλου βέβαιος αν θα τα καταφέρω.
Η αθρόα εισροή ανθρώπων τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας,είναι ένα γεγονός αναμφισβήτητο,ανεξάρτητα από τα αίτια που το προκαλούν:
-υπάρχει γενικευμένο μεταναστευτικό κύμα από χώρες που βιώνουν οικονομική κρίση ή ανθρωπιστικές καταστροφές,προς χώρες της Ευρώπης,για προφανείς κοινωνικούς/πολιτειακούς λόγους.
-η Ελλάδα,λόγω γεωγραφικής ιδιομορφίας (εκτεταμένη ακτογραμμή,πλήθος νησιών,φυσικό σύνορο με Ασία,εγγύτητα στην Αφρική),αποτελεί ιδεατό έδαφος προσέγγισης της Ευρωπαικής ηπείρου για τους προαναφερθέντες μετανάστες.
-οι συνθήκες μετανάστευσης αυτών των ανθρώπων,είναι κατά κανόνα παράνομες.Για ποικίλους λόγους,η προσέγγιση της χώρας μας δε γίνεται με διαφανείς διαδικασίες,αλλά μέσω κυκλωμάτων λαθρεμπορίας που εκμεταλλεύονται την ανάγκη των μεταναστών να διαφύγουν από την πατρώα γη τους.
-ανάμεσα στους-κατά κανόνα- εξαθλιωμένους αυτούς ανθρώπους,ασφαλώς και εμφιλοχωρούν και άτομα με άλλες προθέσεις πλην της ανάγκης για επιβίωση (π.χ πράκτορες,εγκληματίες κλπ).

Από το σημείο αυτό,σταματά η περιγραφή του φαινομένου και αρχίζουν οι ερμηνείες αντιμετώπισής του,οι οποίες φυσικά δεν είναι πολιτικά ουδέτερες,αλλά αντίθετα έχουν έντονο το στοιχείο της ιδεολογικής σύγκρουσης.
Θα καταγράψω τις θέσεις μου,υποσημειώνοντας και τα σημεία αντιθέσεων:

α)ούτε η Ελλάδα,ούτε η Ευρώπη είναι δυστυχώς σε θέση να εξασφαλίσουν διηνεκώς τα προς το ζην όλων αυτών των ανθρώπων.Οι υποδομές πλούτου που θα προυπέθετε κάτι τέτοιο,είναι απλά ανύπαρκτες.Στο ζήτημα αυτό σημειώνεται η πρώτη ιδεολογική σύγκρουση(1).Η αντίθετη άποψη υποστηρίζει την αναγκαιότητα συνολικής/καθολικής φροντίδας ανεξαρτήτως κόστους.

β)από την άλλη μεριά,η στοιχειώδης προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του Ευρωπαικού πολιτισμού,καθιστά ηθική υποχρέωση των ευρωπαικών κρατών-και της Ελλάδας-την παροχή πρωτογενούς ασύλου,σίτισης και περίθαλψης στους προστρέχοντες συνανθρώπους μας,από όπου κι αν προέρχονται,όποιοι κι αν είναι,ό'τι χρώμα κι αν έχουν,σε όποιο Θεό κι αν πιστεύουν ή όχι.Στο ζήτημα αυτό,σημειώνεται η δεύτερη ιδεολογική σύγκρουση (2).Η αντίθετη άποψη,υποστηρίζει πως η χώρα υποδοχής δεν έχει καμία ηθική υποχρέωση απέναντι στους παρανόμως εισερχόμενους.

γ)η πρωτογενής αυτή φροντίδα,έχει φυσικά πεπερασμένη διάρκεια,μέχρις ότου ο μετανάστης διαφύγει τον κίνδυνο της ζωής του και ανακτήσει τις φυσικές δυνάμεις του και την ηθική του αξιοπρέπεια.Μόλις αυτό επιτευχθεί,το κράτος υποδοχής δεν έχει καμία περαιτέρω υποχρέωση απέναντί του,εκτός βέβαια από αυτές που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο περί προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων.Ακόμη κι έτσι όμως,ο μετανάστης δεν είναι εύλογο να εξισώνεται πολιτικά με τους πολίτες του κράτους υποδοχής,εφόσον παραμένει φιλοξενούμενος και όχι πολίτης της χώρας-υποδοχής.Προυπόθεση για να συμβεί αυτό,είναι κατ'εμέ,η απόκτηση από το μετανάστη της υπηκοότητας της χώρας-υποδοχής,σύμφωνα με τις προβλεπόμενες από κάθε χώρα νομικές ενέργειες.Εδώ,εδράζεται ακόμη ένα σημείο ιδεολογικής διάστασης (3).Υπάρχουν δηλαδή και αυτοί που αντιτίθενται στην πρωτογενή φροντίδα,υπάρχουν άλλοι που θεωρούν πως το κράτος οφείλει να φροντίζει στο διηνεκές τους μετανάστες και υπάρχουν και κάποιοι που υποστηρίζουν πως οι μετανάστες πρέπει να έχουν ίδια πολιτικά δικαιώματα με τους γηγενείς ανεξαρτήτως υπηκοότητας.

Έχοντας καταγράψει τις απόψεις μου και σκιαγραφήσει τις υπόλοιπες,επανέρχομαι στα κέντρα κράτησης και στο nimby.
Εκτιμώ λοιπόν,πως εφόσον ανθρωπιστικοί λόγοι μας προτρέπουν να υποδεχόμαστε και να περιθάλπουμε πρωτογενώς τους μετανάστες,είναι αναγκαίο αυτό να συμβαίνει σε χώρους οριοθετημένους με κάποιες προδιαγραφές λειτουργίας και ανάλογες υποδομές.
Το πώς θα ονομάζονται αυτοί οι χώροι είναι δευτερεύον.Πάντως πρέπει να υπάρχουν.Αλλιώς,θα βλέπουμε τους μετανάστες να περιφέρονται αδέσποτοι,σε αμφίβολη υγειονομική κατάσταση,ρακένδυτοι,νηστικοί,εξαθλιωμένοι.
Αν λοιπόν αυτό το σενάριο μας απωθεί,πρέπει κάπου όλοι αυτοί οι άνθρωποι να συγκεντρώνονται,προκειμένου να τους παρασχεθεί στοιχειώδης βοήθεια.
Οι χώροι φύλαξης/υποδοχής/περίθαλψης/φιλοξενίας κάπου πρέπει να οικοδομηθούν.

Εδώ λοιπόν,κάνει την εμφάνισή του το nimby!
Αν οι απόψεις περί μεταναστών διαπερνούν οριζοντίως την παραδοσιακή δεξιά και αριστερά,το nimby έχει ακόμη μεγαλύτερη διεισδυτικότητα.
Nimby's μπορεί να είναι από παραδοσιακοί ακροδεξιοί/ρατσιστές που αντιπαθούν κάθε τι αλλόθρησκο/αλλόχρωμο/αλλόγλωσσο κλπ.,έως κυριλέ-αριστεροί που μπορεί μεν να εκφέρουν λόγο φιλο-μεταναστευτικό,αλλά στην πράξη δεν επιθυμούν να "βρέξουν τα παπούτσια τους" στα λασπόνερα.
Nimby's επίσης είναι και πολλοί πολιτικά αδιάφοροι άνθρωποι που απλώς "θέλουν την ησυχία τους"! Nimby's είμαστε κι εμείς σε πολλές εκφάνσεις της καθημερινότητάς μας: κουνάμε το κεφάλι αποδοκιμαστικά στη θέα των σκουπιδιών,αλλά δε θέλουμε και τους κάδους μπροστά απ΄την πόρτα μας! Οικτίρουμε το Δήμο Αθηναίων για το τραγικό θέαμα των ανθρωπίνων ναυαγίων στο κέντρο της πόλης,αλλά δε θέλουμε και "πολιτικές μαντρώματος και καταστολής"! Αντιπαθούμε κάθε τι αισθητικά αποκρουστικό,αλλά αποφεύγουμε να λερώσουμε τα χέρια μας για να το απομακρύνουμε ή να το ευπρεπίσουμε! Δεκάδες τα παραδείγματα...

Η λογική συνέπεια όμως επιβάλλει εδώ μια παρατήρηση:
ενώ ο "αντιμετανάστης-Nimby ",είναι ιδεολογικά συνεπής προς ό'τι πρεσβεύει,ο "φιλομετανάστης-Nimby" αυτοαναιρείται εμπράκτως.Δε γίνεται ταυτόχρονα να διακηρύσσεις την αλληλεγγύη σου με τους μετανάστες και την ίδια στιγμή να αρνείσαι οποιαδήποτε πολιτική προσέγγισης του ζητήματος με επιχειρήματα περί "ανθρωπιστικής μεταχείρισης".Είναι σαν να σε έχει "πιάσει λάστιχο" και αντί να ψάχνεις τη ρεζέρβα,να καταγγέλεις την ανεπαρκή ποιότητα κατασκευής των ελαστικών...Αν δε λερώσεις τα χέρια σου,δε γίνεται ν'αλλάξεις λάστιχο!

Ακούω διάφορους αυτοαποκαλούμενους "φίλους των μεταναστών" να αντιδρούν στα "στρατόπεδα συγκέντρωσης"! Ο όρος είναι εξώφθαλμα υπερβολικός! Παραβλέπει τις προβλέψεις για ιατρεία,χώρους υγιεινής,σιτίσεως,ενδύσεως των μεταναστών.Παραβλέπει το κόστος λειτουργίας όλων αυτών! Παραβλέπει τον κύκλο εργασιών που θα δημιουργηθεί (εκτός εάν κάποιες δουλειές είναι επαίσχυντες για κάποιους)! Παραβλέπει επίσης,την τριβή των τοπικών κοινωνιών με το "πρόβλημα" που τώρα "δεν τις αφορά". Η καθημερινή επαφή,εκτός απ'τις αναπόφευκτες τριβές, ίσως δημιουργήσει συνθήκες αλληλοκατανόησης και αμοιβαίου σεβασμού.Αν δε το δοκιμάσουμε πώς θα το μάθουμε?

Από την άλλη πλευρά,ακούγονται φωνές μισαλλοδοξίας και μισανθρωπισμού: "δεν τους θέλουμε","να πάνε αλλού","θα μας βρωμίσουν","θα μας μαγαρίσουν" κοκ...

Οι Nimby's όλων των πλευρών,συναντιούνται στην κοινή διεκδίκηση: όχι στα κέντρα συγκέντρωσης μεταναστών! Αλλη μια φαιοκόκκινη συμπόρευση...

Δεν ισχυρίζομαι ό'τι τα κέντρα θα λύσουν το ζήτημα! Πρέπει όμως από κάπου να αρχίσουμε, με απόλυτο σεβασμό στην ανθρώπινη προσωπικότητα αυτών των κατατρεγμένων,αλλά και σαφή επίγνωση του γεγονότος πως δεν είναι πρόσφορο αυτοί οι άνθρωποι να περιφέρονται ανά την επικράτεια ρακένδυτοι,πεινασμένοι και απελπισμένοι.Δεν το επιβάλλουν μόνο λόγοι ανθρωπισμού,αλλά και λόγοι στοιχειώδους κοινωνικής ασφάλειας.
Τα κέντρα υποδοχής,μπορεί να είναι μια αρχή και φυσικά,πρέπει οι συνθήκες λειτουργίας τους να είναι απόλυτα διαφανείς και υποκείμενες σε δημόσιο έλεγχο ανά πάσα στιγμή,ώστε κάθε δυσλειτουργία να αντιμετωπίζεται.Αλλιώς,πάντοτε θα ελλοχεύει ο κίνδυνος αυθαιρεσιών και παραβιάσεων των ατομικών δικαιωμάτων των τροφίμων.Δεν έχουμε παρά να νομοθετήσουμε την εβδομαδιαία επιθεώρησή τους από βουλευτές οποιουδήποτε κόμματος,εισαγγελείς,εκπροσώπους του τύπου και ανθρωπιστικών οργανώσεων,ιατρούς,οποιονδήποτε πολίτη εκφράσει σχετικό αίτημα! Απόλυτη διαφάνεια και έμπρακτος πολιτικός έλεγχος!

Πολύ φοβάμαι όμως,πως και σ'αυτό το ζήτημα,οι κραυγές θα πνίξουν κάθε απόπειρα προσέγγισης.
Είναι δυστυχώς χαρακτηριστικό των ανθρώπων-το σημείωσε ο Hayek- να συνασπίζονται ευκολότερα προκειμένου να αρνηθούν ή να αντιδράσουν,παρά να δημιουργήσουν ή να επιλύσουν.
Η στείρα άρνηση και η δυσπιστία απέναντι σε κάθε νέα πρόκληση,αποτελούν πάντοτε ευκολότερες επιλογές,από τη δημιουργική επίπονη αναζήτηση.

Είμαστε πολύ μόνοι,ανάμεσα στους Nimby's.
Αλλά έτσι κι αλλιώς,οι μειοψηφίες άλλαζαν πάντοτε τον κόσμο...
Ως τότε,ο μοναδικός συμπαθής Nimby (λόγω Alzheimer),παραμένει ο παππούς της διαφήμισης.



27/3/2012

Wednesday, March 21, 2012

Η αξία της χειρονομίας

Στην επικείμενη παρέλαση εορτασμού της 25ης Μαρτίου,είναι πιθανό να ξαναδούμε το φαινόμενο της μαθητικής μούτζας.Ομάδες μαθητών να αποστρέψουν τα πρόσωπά τους από τους "επίσημους" ή να τους φασκελώσουν σε ένδειξη αποδοκιμασίας.
Το φαινόμενο πρωτοπαρατηρήθηκε στην παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου και ήδη λαμβάνονται μέτρα για την αντιμετώπισή του: από σκέψεις για μη-παρουσία εκπροσώπων της πολιτείας (!) έως "απειλές" τιμωρίας των καθηγητών ή/και μαθητών που θα αποδοκιμάσουν τους "επίσημους"(sic) εκπροσώπους.
Οπως συνηθίζεται στην Ελλάδα,το ζήτημα απέκτησε ιδεολογικο-πολιτικές διαστάσεις και η μούτζα αποτελεί ήδη σημείο θεωρητικών αντεγκλήσεων (οι μεν τη θεωρούν "πολιτική πράξη",οι δε "ασέβεια προς τους θεσμούς")!

Η χειρονομία,αποτελεί την τελειότερη διατύπωση της  "γλώσσας του σώματος".Αν υποθέσουμε ό'τι,σε κάποιο απώτατο στάδιο πολιτισμού,οι άνθρωποι θα επικοινωνούν με έναν πιο εξελιγμένο τρόπο,μια πιθανή απάντηση αυτής της εξέλιξης μπορεί να είναι η σιωπή!  Υπέροχη βέβαια η ομιλία,έξοχοι οι γλωσσικοί μηχανισμοί,αλλά μάλλον ατελείς για να αποδώσουν τον πλούτο και την ένταση των ανθρώπινων συναισθημάτων.Διόλου τυχαία,οι εντονότατες των συγκινήσεων μας αφήνουν σιωπηλούς (με την έννοια πως "δε βρίσκουμε λόγια" για να τις περιγράψουμε) ή απλά συμπυκνώνονται σε πρωτόγονες κραυγές (ηδονής ή πόνου) δηλαδή σε στοιχειώδεις γλωσσικές μορφές!
Ακόμη περισσότερο,δυο άνθρωποι που "γνωρίζονται καλά",συχνά επικοινωνούν με ένα νεύμα,μια ματιά ή μια σωματική κίνηση: το εργαλείο της γλωσσικής έκφρασης έχει περάσει σε μερική ακύρωση,ως περιττό!
Από την άποψη αυτή λοιπόν,κάθε χειρονομία,ακόμη και η μούτζα,υποδηλώνει ένα πλήθος επεξεργασμένων συναισθημάτων τα οποία διέφυγαν της γλωσσικής οδού και πέρασαν στο πεδίο της σωματικής εκφραστικότητας!
Η μούτζα είναι -νοητικά- ανώτερη επινόηση!

Οι χειρονομίες λοιπόν,ως μορφές έκφρασης-και μάλιστα ανώτατου νοητικού τύπου-είναι για μένα πάντοτε ευπρόσδεκτες! Θέλω να ζω σε έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι εκφράζονται ελεύθερα και-επομένως-χειρονομούν ελεύθερα.Είναι σαφές πως όσο ελεύθερη πρέπει να είναι η χειρονομία,τόσο κολάσιμη πρέπει να είναι η χειροδικία! Ελεύθερη έκφραση ναι,ανεμπόδιστη πράξη ναι,βίαιη πράξη όχι,αυτό είναι νομίζω ένα συνεπές motto μιας φιλελεύθερης κοινωνίας!

Το ζήτημα περιπλέκεται από τη νομική επινόηση της "λόγω ή έργω εξύβρισης".Εχοντας προβλέψει την ποινικοποίηση της "ύβρεως",οποιασδήποτε μορφής,ουσιαστικά θέτουμε σε δοκιμασία την ελευθερία της έκφρασης.Το κράτος νομιμοποιείται να καταστείλει ποικίλες ανθρώπινες εκφράσεις,υπό το πρόσχημα της "ύβρεως"! Αλλά η ίδια η σημειολογία της λέξης είναι προβληματική:
Τί είναι ύβρις και πώς ορίζεται?
Υπάρχουν "αντικειμενικά κριτήρια" προσδιορισμού της ή πάντοτε επικαλούμαστε υποκειμενικές αιτιάσεις (θρησκευτικές,εθνικοπατριωτικές,ατομικές,ιδεολογικές κλπ) για να την ορίσουμε?
Υποστηρίζω την άποψη πως η ετυμολογία της "ύβρεως" ως θρησκευτικού τύπου αποκλίσεως μη αποδεκτής από το επίσημο ιερατείο,καθιστά αυτή καθεαυτή τη λέξη εξαιρετικά αμφίσημη!
Το αποτέλεσμα της ποινικοποίησης αυτής της επινόησης είναι τραγικό για την ελευθερία των ανθρώπων:
-Πίνακες ζωγραφικής,γλυπτά,κινηματογραφικές ταινίες,τραγούδια,βιβλία,όλα τα δυνάμει δημιουργήματα της ανθρώπινης διάνοιας λογοκρίνονται υπό το πρόσχημα της "ύβρεως".
-¨Ανθρωποι υφίστανται διακρίσεις-ενίοτε και πολιτικούς διωγμούς-ως "υβριστές"
-Σε συνθήκες θρησκευτικού φανατισμού,ακόμη και πόλεμος μπορεί να προκύψει με πρόσχημα την "ύβρη".
Εκτιμώ πως όσο προχωρά η απο-δαιμονοποίηση της κοινωνίας των ανθρώπων,τόσο λιγότερο θα γίνεται επίκληση της "ύβρεως" ως στοιχείου πολιτικής συμπεριφοράς.

Επιστρέφοντας στη μούτζα,δεν τη θεωρώ "ύβρη" μετά τα όσα υποστήριξα,ούτε βέβαια ποινικά κολάσιμη.Πρόκειται απλά για μια χειρονομία απαξίωσης,με σκοπό ενδεχομένως να ενοχλήσει ηθικά αυτόν που την εισπράττει.Η συχνή χρήση της-όπως συχνά συμβαίνει-έχει σαφώς μειώσει τη σημασία της.Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με την προσφώνηση "μαλάκα": έχει καταντήσει ψωμοτύρι,δε γνωρίζω κανέναν που να προσβάλλεται απ'αυτήν,αντίθετα ακούω πολλούς φίλους να αλληλοπροσφωνούνται έτσι καθημερινά!
Κατά συνέπεια,το να μιλάμε για προσβολή από τη μούτζα των μαθητών,το θεωρώ υποκριτικά πουριτανικό.

Από την άλλη πλευρά βέβαια,η μούτζα δε συνιστά και "επαναστατική πράξη".Αν δεχτούμε την αξία της ευγένειας στη συμπεριφορά, ως πρακτικής που αποφεύγει να υποβιβάσει ηθικά τον άλλο άνθρωπο και ειδικά αυτόν με τον οποίον διαφωνούμε,η μούτζα είναι μια αγενής πρακτική.Οχι ποινικά κολάσιμη φυσικά,αλλά ηθικά ελεγκτέα με βάση τον κώδικα της αστικής ηθικής. Αν απορρίψουμε την αστική ηθική,θα χρειαστεί να υιοθετήσουμε το σκεπτικό όσων υποστηρίζουν την "επαναστατικότητα" της μούτζας.Αλλά νομίζω η προσπάθεια περιττεύει:καμία επανάσταση δεν υλοποιήθηκε με μούτζες!

Τα παιδιά λοιπόν που αύριο θα φασκελώσουν,επιδεικνύοντας την αγένειά τους,κανένα έγκλημα αλλά και καμία επανάσταση δε θα διαπράξουν.Απλά θα προβούν σε μια ηθικά ασήμαντη χειρονομία.

Υπάρχουν άραγε χειρονομίες ηθικά σημαντικές?
Η απάντηση εδώ είναι αναμφίβολα "ναι".
Οταν ο Churchill σχημάτιζε το "V" εν μέσω της ναζιστικής προέλασης δεν εμψύχωνε απλά τον ελεύθερο κόσμο.Του έδινε ένα σύμβολο αγώνα ηθικά ανεκτίμητο.Από τότε βέβαια,το κακόμοιρο το "V" το οικειοποιήθηκαν ένα σωρό πολιτικοί τσαρλατάνοι (και παρ'ημίν)...
Θα επικαλεστώ όμως δυο άλλες χειρονομίες αντίστασης που έγιναν από απλούς ανθρώπους,δίχως την πολιτική ισχύ του Churchill και υπό συνθήκες εξαιρετικά δυσμενείς.Δηλαδή σε περιβάλλον εχθρικό και σε πολιτικές καταστάσεις που καθιστούσαν τη χειρονομία τους δυνητικά επικίνδυνη για τους ίδιους.Καμία σχέση δηλαδή με την εκ του ασφαλούς "τζάμπα μαγκιά" των ελλήνων μαθητών που γνωρίζουν πως δεν πρόκειται να υποστούν καμία συνέπεια για τη μούτζα.
-"Μα,εσύ δεν υποστήριξες πως δεν πρέπει να τιμωρείται η μούτζα"?
-Ασφαλώς,αλλά αυτό που λέω εδώ είναι κάτι διαφορετικό.Είναι αναγκαίο να διευκρινίσουμε κάτι:
άλλο μουτζώνω ελεύθερα και ατιμώρητα και άλλο μουτζώνω με ενδεχομενο ρίσκο: στην πρώτη περίπτωση η μούτζα δε λέει τίποτε,στη δεύτερη αποκτά το βάρος της ηθικής επιλογής,είναι μια κραυγή ελευθερίας!

Θα επικαλεστώ λοιπόν δυο τέτοιες χειρονομίες ελευθερίας:

-Ολυμπιακοί Αγώνες 1968,Μέξικο Σίτι: απονομή στους νικητές των 200μέτρων.O Tommie Smith και ο John Carlos στο βάθρο,υψώνουν τη γροθιά σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις διακρίσεις σε βάρος των μαύρων αμερικανών.Φορούν μόνο τις κάλτσες τους (υπόμνηση της φτώχειας των μαύρων).Ο Smith φορά ένα μαύρο κασκόλ (μαύρη περηφάνεια),ο Carlos έχει ξεκούμπωτο το μπουφάν (συμπαράσταση στους μαύρους εργάτες) και φορά ένα κολιέ ("για όλους αυτούς που λυντσαρίστηκαν,εκτελέστηκαν,κρεμάστηκαν δίχως κανείς να προσευχηθεί γι'αυτούς")!
Χειρονομία με ασύλληπτες πολιτικές διαστάσεις και συνέπειες γι'αυτούς που την έκαναν! Χειρονομία που βοήθησε την αμερικανική κοινωνία να εξελιχθεί επί το φιλελεύθερον στα ζητήματα των φυλετικών διακρίσεων.Σαράντα χρόνια αργότερα,ο πρώτος μαύρος Πρόεδρος,περνάει το κατώφλι του Λ.Οίκου.
Οι  υψωμένες γροθιές των μαύρων αμερικανών ασφαλώς και συνέβαλλαν στην πολιτική φιλελευθεροποίηση της αμερικανικής κοινωνίας!


-Ολυμπιακοί Αγώνες,ξανά,1980,Μόσχα: εκτός απ'το μποικοτάζ των δυτικών,ένα χαρακτηριστικό αυτής της Ολυμπιάδας ήταν οι αποδοκιμασίες του κοινού απέναντι στους μη-σοβιετικούς αθλητές!Στο άλμα επί κοντώ,ο Πολωνός Kozakiewicz,υπό τις έντονες αποδοκιμασίες του πλήθους,περνάει τα 5,78μ και κερδίζει το χρυσό μετάλλιο.Μόλις σηκώνεται από το στρώμα,ο Kozakiewicz κάνει τη γνωστή αλήτικη χειρονομία με τα δυο χέρια: δεκαετίες καταπίεσης (πολιτικής) και αιώνες αντιπαράθεσης (εθνοτικής) εκφράστηκαν με αληθινό θάρρος μέσα σε ένα κατεξοχήν εχθρικό περιβάλλον! Ηταν η εποχή που στην Πολωνία ξεκινούσε η "Αλληλεγγύη" και η σοβιετική επικυριαρχία χλώμιαζε.Η χειρονομία του Πολωνού,ήταν βέβαια εξίσου αγενής με τη μούτζα μας,αλλά οι συνθήκες κάτω απ'τις οποίες συντελέστηκε,την καθιστούν "βωμολοχία ηρωισμού" σχεδόν κατά τα πρότυπα του Καραισκάκη (είπαμε,εκάς η "ύβρις")!

Θα έλεγα λοιπόν στους μαθητές μας που θα φασκελώσουν μεθαύριο πως είναι ελεύθεροι να το πράξουν,αλλά καμία μούτζα δεν έκανε ποτέ καλύτερο τον κόσμο.
Αντίθετα υπήρξαν χειρονομίες που τον έκαναν λίγο πιο ελεύθερο!
Ας έχουν κι αυτές κατά νου...

21/3/2012




Friday, March 16, 2012

Η Αράλη

Μια απ'τις αγάπες της παιδικής μου ηλικίας ήταν η γεωγραφία.Ικανοποιούσε ορισμένα πρωτογενή χαρακτηριστικά  μου: ο σπασίκλας μέσα μου έβρισκε τροφή για ανταγωνισμό (ποιό βουνό είναι ψηλότερο,ποιό ποτάμι μακρύτερο κλπ),αλλά ο αλαφροίσκιωτος εαυτός μου ,που τελικά με καθόρισε αποφασιστικά ,έβρισκε στη γεωγραφία ιδανικές αφορμές ονειροπόλησης:
Τα Ιμαλάια και οι ¨Ανδεις,η Σαχάρα και η έρημος Γκόμπι,οι θάλασσες του Νότου και η Καραιβική,το βόρειο σέλας και το βάραθρο των Μαριαννών,το τρίγωνο των Βερμούδων και το νησί του Πάσχα...
Μαθαίνοντας τον κόσμο,η Γεωγραφία ήταν ο απαραίτητος χάρτης,το σκηνικό εντός του οποίου διαδραματίζονταν η ίδια η ανθρώπινη ιστορία.Υποσυνείδητα,ο θαυμασμός που μου καλλιεργούσε για τα άγνωστα μνημεία της γης μπόλιαζε την αντίληψή μου με μια κοσμοπολίτικη οπτική,αλλά και διαμόρφωνε καθοριστικά την αισθητική μου.Από τότε παραμένω αμετάκλητα ένας αισθητικός παγανιστής υπό την έννοια πως-μ΄όλο το σεβασμό που τρέφω για την ανθρώπινη διάνοια-εξακολουθούν να με συγκινούν περισσότερο τα δημιουργήματα της φύσης: το χιονισμένο Κιλιμάντζαρο, το Γκραν Κάνυον,η ξεχασμένη Αττόλη στη μέση του Ειρηνικού...

Ενα απ'τα σύμβολα της γεωγραφικής μου οπτικής,ηταν και οι μεγάλες λίμνες και δη οι τρεις γειτόνισσες της Σιβηρίας:Κασπία,Αράλη,Βαικάλη! Η Κασπία η μεγαλύτερη (όλων!),η Βαικάλη η βαθύτερη (όλων!).Η Αράλη,ανάμεσά τους,ήταν κάποτε η 4η μεγαλύτερη λίμνη στη γη!
Στα νερά της σίγουρα ξεδίψασαν τα άλογα του Ταμερλάνου και του Τζέγκις-Χαν,αλλά κι ο "Μιχαήλ Στρογκώφ" κυνηγημένος απ'τους Τάταρους.Η θάλασσα (λίγες μόνο λίμνες δικαιούνται αυτό το χαρακτηρισμό) έδινε ζωή δια μέσου των αιώνων σε χιλιάδες καθημερινούς ανθρώπους.Ηταν ένα απ'τα θαύματα της φύσης κι ένας "αειφόρος" υδροδότης της ζωής.

Τα χρόνια πέρασαν,έπαψα να ονειροπολώ στους χάρτες κι έμενα πάντοτε με την εικόνα των μεγάλων λιμνών που είχα γνωρίσει.Τυχαία,στο σάιτ του Ανδρέα Ανδριανόπουλου,άνοιξα ένα link και πραγματικά σοκαρίστηκα! Η Αράλη,4η κάποτε μεγαλύτερη λίμνη στη γη,έχει σχεδόν απερημωθεί!
Οποιος ενδιαφέρεται γι'αυτή την τραγική ιστορία μπορεί να διαβάσει λεπτομέρειες εδώ

http://en.wikipedia.org/wiki/Aral_Sea
και
http://www.fotuneurope.org/?p=1228

Αυτό που συνέβη με λίγα λόγια ήταν απλοικά εγκληματικό: οι σοβιετικές αρχές,θέτοντας σε εφαρμογή άλλο ένα "ευφυές" πενταετές πλάνο,εξέτρεψαν το 1960 τους δυο ποταμούς που υδροδοτούσαν την Αράλη προς τις βαμβακοφυτείες του Ουζμπεκιστάν ! Μετά το 1991,οπότε η χώρα ανεξαρτητοποιήθηκε απ'την πρώην ΕΣΣΔ, η απορροή του ύδατος εντατικοποιήθηκε .Αυτό είχε σα συνέπεια,το Ουζμπεκιστάν να μετατραπεί σε μια απ'τις μεγαλύτερες εξαγωγικές χώρες βαμβακιού (φυτό με μεγάλες απαιτήσεις σε πότισμα),αλλά η Αράλη αποστραγγίστηκε! Δε θα αναλύσω εδώ τα συν και πλην της ιστορίας,ούτε την κυνική αντιμετώπιση των "αρχών" (σοβιετικών και μη) απέναντι στη λίμνη: πολλοί "υπεύθυνοι" τη θεωρούσαν απλώς ένα "λάθος της φύσης" (θεμελιώδες λογικό σφάλμα: η φύση δεν έχει λογική,άρα δεν κάνει λάθη.Το να κρίνουμε τα φυσικά φαινόμενα με όρους χρησιμοθηρίας,είναι μια συλλογιστική ά-λογη αφ'εαυτής.Σχολαστικές λεπτομέρειες θα μου πείτε...).
Θα υποστηρίξω όμως πως παρά την πτώση του κομμουνισμού,η φιλοσοφία εξάντλησης των φυσικών πόρων προς εξυπηρέτηση πολιτικών στόχων,δυστυχώς παρέμεινε.Μάλιστα,οι αεροφωτογραφίες δείχνουν πως,μετά το "91, η μείωση του μεγέθους της Αράλης έλαβε δραματικούς ρυθμούς! Οι επίγονοι του κομμουνισμού,ολοκλήρωσαν το οικολογικό έγκλημα που αυτός ξεκίνησε.
Εκτός από την αποστράγγιση,η αλόγιστη χρήση εντομοκτόνων μόλυνε τον υδροφόρο ορίζοντα,με καταλυτικές συνέπειες στην υγεία των κατοίκων.

Μπροστά σε ένα τέτοιο φαινόμενο,για ένα πράγμα είμαι βέβαιος: αν εξαιρέσουμε τις πολεμικές συρράξεις,μόνο ένα ολοκληρωτικό καθεστώς μπορεί να προκαλέσει μια τέτοια ολοκληρωτική καταστροφή! Μπορεί ο κομμουνισμός να διέπρεψε σε ολοκληρωτικά επιτεύγματα,αλλά και οι επίγονοί του δυστυχώς δεν υστέρησαν...

Αν υποθέσουμε πως αύριο ξεκινήσει μια προσπάθεια αναγέννησης της λίμνης (αμφίβολο,αφού χρειάζονται διακρατικές συμφωνίες και υπάρχουν ενδείξεις πως το υπέδαφος της κοίτης της κρύβει φυσικό αέριο),θα χρειαστούν περίπου τριάντα χρόνια για να επανέλθει η Αράλη στο "φυσικό της λάθος"...

Θα μπορούσα να μιλήσω για οικολογική καταστροφή,αλλά αντιπαθώ την ιδεολογικά στρατευμένη οικολογία των πράσινων (μαρξισμός που φορά το καμουφλάζ του περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος).Αλλωστε,ακόμη κι αν ο κομμουνισμός δημιουργούσε "κήπους της Εδέμ" με γάργαρα νερά,πάλι θα τον αποκήρυττα, στο όνομα της ελευθερίας.
Επιπλέον,εδώ έχουμε να κάνουμε με φυσική εξάλειψη όχι με απλή οικολογική καταστροφή.
Η φυσική εξάλειψη ισοδυναμεί με γεωγραφική αλλοίωση,δηλαδή από άποψη κλίμακας,με γεωλογικό γεγονός!
Σε τί διαφέρει ένα γεωλογικό από ένα ιστορικό γεγονός? Το πρώτο είναι δυνητικά αναστρέψιμο,το δεύτερο είναι πιά αμετάκλητο.
Από την άποψη αυτή,η Αράλη δεν έχει ακόμη εκπνεύσει !
Υπάρχει ακόμη ελπίδα να σωθεί,αρκεί να ενδιαφερθούν οι κατάλληλοι άνθρωποι.
Ποιοί είναι αυτοί?
Οι ντόπιοι,δυστυχώς,μου δίνουν την εντύπωση πως είναι παραδομένοι στην προαιώνια Ασιατική μοιρολατρεία.Εύχομαι να κάνω λάθος!
Ελπίζω να υπάρξουν και κάποιοι που θα συγκινηθούν από το θέαμα των πλοίων της ερήμου.

Αλλιώς,αυτή η εικόνα των ναυαγισμένων στο οροπέδιο της Αράλης πλοίων,πέρα από συμβολική θα αποδειχτεί προφητική.
Οι γιοί του Νώε που σώθηκαν απ'τον κατακλυσμό αλλά εξώκειλαν στην έρημο.
Οι παράκλητοι που σάλπαραν προς το νησί των μακάρων και κατέληξαν στην άνυδρη γη.
Οι οραματιστές που ονειρεύτηκαν έναν καλύτερο κόσμο κι έμειναν μόνιμα διψασμένοι.
Οι ιδεολόγοι που προσάραξαν στ'αβαθή κι εγκατέλειψαν το πλοίο.
Οι απλοί άνθρωποι που αγαπούν τη λίμνη που κάποτε ήταν θάλασσα....

16/3/2012


Wednesday, March 14, 2012

Το γουδί του εθνικού αλέσματος

Το γουδί,είναι ένα μαγειρικό σκεύος γνωστό από την αρχαιότητα.Χρησίμευε για τη συλλογή και σύνθλιψη των τροφίμων και την παρασκευή μιγμάτων μαγειρικής.Η σύνθλιψη γίνονταν με το γουδοχέρι,απαραίτητο εξάρτημα που συμπλήρωνε το γουδί.
Το Γουδή (πρώην Γουδί),είναι επίσης μια περιοχή του δήμου Ζωγράφου που έχει ιστορικά συνδεθεί με σημαντικά γεγονότα της νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας.
Επιπλέον,κατά τη μεταπολίτευση,η επίκληση "του Γουδιού" υπήρξε αγαπημένη συνήθεια του πολιτικού μας λεξιλόγιου,όσες φορές αυτό υπηρετούσε αντεγκλήσεις εθνικο-πατριωτικού περιεχομένου.

Θυμάμαι,μετά τα Ιμια,τη ΝΔ να κραυγάζει "οι προδότες στο Γουδί",στρεφόμενη κατά των χειρισμών της τότε κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ.Προφανώς,ανταπέδιδε το Ανδρεικό "βυθίσατε το Χόρα",με καθυστέρηση ετών,αλλά εν πλήρει λαικιστική σύμπνοια.
Εκτοτε,η κραυγή "οι προδότες στο Γουδί",εντάχθηκε στην καθημερινότητά μας με την ελαφρότητα που διακρίνει την άγνοια και το θράσος που χαρακτηρίζει την πολιτική μας υπανάπτυξη.
Ακόμη και αριστεροί την υιοθέτησαν και την εκφέρουν με ευκολία,όποτε κρίνουν πως άλλη μια "εθνική προδοσία" συντελείται.

Ας δούμε όμως,αν τα ιστορικά γεγονότα δικαιολογούν την επίκληση του Γουδιού.

-Στις 15/8/1909,εκδηλώθηκε στο Γουδί η στάση των αξιωματικών της φρουράς Αθηνών.Οι τελευταίοι,με επικεφαλής το συνταγματάρχη Ζορμπά,ανέτρεψαν τη νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση,προκειμένου να επιβάλλουν τη δική τους πολιτική ατζέντα.Η επίσημη ιστορία,κατέγραψε το γεγονός ως "επανάσταση",αλλά φυσικά επρόκειτο για πραξικόπημα.Μπορεί δε,η συνέπειά του να υπήρξε η ανάδειξη του Ελ.Βενιζέλου ως πολιτικού ηγέτη,αλλά ταυτόχρονα-όπως σωστά σημειώνει ο Σπ.Μαρκεζίνης στην "Πολιτική Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας"-εγκαινίασε την ενεργό ανάμιξη του στρατού στην πολιτική ζωή.Στα χρόνια που ακολούθησαν,ως το 1974,δεκάδες στρατιωτικά κινήματα επιχείρησαν να παρέμβουν στη διακυβέρνηση της χώρας και η τελική αποτίμηση αυτού του γεγονότος,δείχνει πως μάλλον επιβράδυνε την πολιτική εξέλιξη του κοινοβουλευτισμού.
Αρνητική λοιπόν η πρώτη αναφορά στο Γουδί!

-Στις 15/11/1922,εκτελέστηκαν στο Γουδί οι "εξι" θεωρηθέντες υπεύθυνοι της Μικρασιατικής Καταστροφής: ο Δημήτριος Γούναρης,ο Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης,ο Νικόλαος Στράτος,ο Νικόλαος Θεοτόκης,ο Γεώργιος Μπαλτατζής και ο Γεώργιος Χατζηανέστης! Η σύγχρονη ιστορική έρευνα έχει από καιρό αποφανθεί πως επρόκειτο για ειδεχθή δικαστική δολοφονία! Ασφαλώς και οι εκτελεσθέντες διέπραξαν σφάλματα πολιτικο-στρατιωτικά.Αλλά κανένα στοιχείο δεν τεκμηριώνει την υπόθεση της "εσχάτου προδοσίας",δηλαδή της δόλιας και οικειοθελούς προδοσίας της Πατρίδας.
Το στρατοδικείο που τους καταδίκασε ήταν έκτακτο και είχε συγκροτηθεί από την "επανάσταση" του 1922,δηλαδή το στρατιωτικό πραξικόπημα των τριών (Πλαστήρα,Γοννατά,Φωκά).Αλλο ένα πραξικόπημα λοιπόν κατέφευγε στο Γουδί,πραγματοποιώντας και ένα συλλογικό έγκλημα υπό την επίφαση μιας παρωδίας δίκης!

-Στις 21/4/1967,τα τεθωρακισμένα που στάθμευαν τότε στο Γουδί,κατέλυσαν την κοινοβουλευτική δημοκρατία.Αυτή τη φορά,σχεδόν όλοι συμφωνούμε πως επρόκειτο για πραξικόπημα,αν και υπάρχουν φυσικά και οι θιασώτες της "επανάστασης" (κάθε πραξικόπημα έχει τους υποστηρικτές του...)!

Το Γουδί λοιπόν,συνδέεται με στρατιωτικά πραξικοπήματα.Ενδεχομένως όσοι το επικαλούνται είτε να μην το γνωρίζουν,είτε να μην τους ενοχλούν τα πραξικοπήματα,είτε να διαχωρίζουν τα πραξικοπήματα σε "στάσεις" και "επαναστάσεις" ανάλογα με την πολιτική τους τοποθέτηση και το στόχο που τα κινήματα εξυπηρετούν!
Το Γουδί επιπλέον,συνδέεται με την ειδεχθέστερη δικαστική δολοφονία της νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας.Ποτέ άλλοτε Ελληνας Πρωθυπουργός μαζί με κορυφαίους υπουργούς και τον πρώην Αρχιστράτηγο,δε γνώρισε την ατίμωση και την εξόντωση δια του εκτελεστικού αποσπάσματος! Πολύ περισσότερο,καταδικαζόμενοι άδικα,με βάση ένα αστήρικτο κατηγορητήριο και εν μέσω μιας έκτακτης-διάτρητης νομικά διαδικασίας!Πρόκειται για μαύρη σελίδα στην ιστορία του πολιτειακού μας πολιτισμού!
Αλλά και στενά "παραταξιακά" αν το δούμε,καμία παράταξη δε "δικαιούται" να επικαλείται το Γουδί:
-πώς το επικαλείται η δεξιά,όταν οι "έξι" εκτελεσθέντες ανήκαν στην προγονική της παράταξη?
-πώς το επικαλείται το κέντρο,όταν ο Γ.Παπανδρέου υπήρξε πολιτικός σύμβουλος της "επανάστασης" που δολοφόνησε τους "έξι" και ο Βενιζέλος "απέφυγε" να τους διασώσει?
-πώς το επικαλείται η αριστερά,όταν υπήρξε ορμητήριο στρατιωτικών κινημάτων στα οποία υποτίθεται πως πολιτικά αντιτίθεται?

Το Γουδί λοιπόν,έχει ματατραπεί σε πραγματικό γουδί,όπου το γουδοχέρι των κομμάτων αλέθει τα συστατικά του εθνικο-πατριωτικού λαικισμού.Η πατριδοκαπηλεία διαπερνά οριζόντια όλους τους κομματικούς σχηματισμούς,ανεξάρτητα από ιδεολογικές αναφορές και προφάσεις.
Ανατριχιάζω κάθε φορά που ακούω έναν άθλιο λαικιστή πολιτικάντη ή "διαννοούμενο" να κραυγάζει "οι προδότες στο Γουδί"!
Εξοργίζομαι πραγματικά,όταν σκέφτομαι πως αυτοί που εκτελέστηκαν δεν υπήρξαν προδότες ενώ κάποιοι άλλοι που εφόρμησαν απ'το Γουδί,το έπραξαν προδίδοντας τον όρκο τους στο Σύνταγμα!

Ας αποφορτίσουμε επιτέλους τα σύμβολα των διχασμών.
Ας ξαναδιαβάσουμε την Ιστορία μας χωρίς σκοπιμότητες,δίχως να ψάχνουμε δικαίωση των πεπραγμένων της μιάς ή της άλλης παράταξης: οι αθώοι δεν έχουν παράταξη!
Προφυλαχθείτε απ'τους ολολύζοντες περί "Γουδιού"!

Τώρα που ο καιρός ανοίγει,σκέφτομαι να επισκεφτώ το πάρκο στο Γουδί.
Εχω ακούσει πως είναι πραγματικά όμορφο.
Αν είναι έτσι,θα'ναι υπέροχο να το διασχίζεις,κάτω απ'τον ανοιξιάτικο ήλιο,ανάμεσα στ'ανέμελα παιχνίδια των παιδιών μας που μεγαλώνουν...

15/3/2012

Monday, March 12, 2012

Ανοιχτά επαγγέλματα

Αφορμή για την ανάρτηση αυτή,στάθηκε αυτό το κείμενο http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.8emata&id=13183

Ας εξετάσουμε την επιχειρηματολογία του Α.Δ υπέρ των κλειστών επαγγελμάτων

"...το πρόβλημα της χαμηλής ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας δεν οφείλεται στους προστατευτικούς νόμους που διέπουν το καθεστώς λειτουργίας των διαφόρων επαγγελματικών κλάδων, ούτε καν στους μισθούς, αλλά σχετίζεται κυρίως με τις συνθήκες διανομής των προϊόντων, το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών, τη φορολογία, τη βελτίωση της τεχνικής, καθώς και με τις τιμές των πρώτων υλών..."

Συμφωνώ,αλλά η τιμολόγηση αυτής της διαδικασίας πώς γίνεται? Οι "συνθήκες διανομής των προιόντων" είναι με απλά λόγια οι μεταφορείς (κλειστό επάγγελμα). Το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών και οι φόροι καθορίζονται από το κράτος (κλειστός μηχανισμός,μη υποκείμενος στον ανταγωνισμό της αγοράς και αυθαιρέτως δρων).Οι τιμές των πρώτων υλών επίσης καθορίζονται από τους εκάστοτε δασμούς που τα κράτη επιβάλλουν στην παραγωγή ,αλλά και στη διακίνηση των προιόντων (άλλη κλειστή διαδικασία).

 "...Ακόμη δηλαδή και αν ανοίξουν φαρμακεία σε κάθε γωνιά της Αθήνας, ακόμη και αν διπλασιαστεί ο αριθμός των ταξί, ακόμη και αν γεμίσουμε συμβολαιογράφους ή φουρνάρηδες, καμία πτώση των τιμών δεν θα παρατηρηθεί, εάν οι άλλες συνθήκες παραμείνουν σταθερές..."


Παραβλέπει ο αρθρογράφος τον ανταγωνισμό στο τελικό στάδιο παραγωγής,δηλαδή στη διάθεση του προιόντος.Αλλά η καθημερινότητα τον διαψεύδει.Επί ιδίου προιόντος (π.χ ψωμιού,γάλακτος)οι τιμές ποικίλουν ακόμη και στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο.Αυτό,μάλλον στον ανταγωνισμό πρέπει να πιστωθεί.Σίγουρα πάντως,δεν το προκαλεί ο κρατικός προστατευτισμός!


"...Όταν ζητάμε να «ανοίξουμε» ένα επάγγελμα απλώς ζητάμε να καταργήσουμε τους προστατευτικούς νόμους που το διέπουν. Άσκηση επαγγέλματος όμως χωρίς κανέναν προστατευτικό νόμο, οδηγεί σε καθεστώς οικονομικής ζούγκλας του 19ου αιώνα..."

Το ερώτημα που δεν απαντάται είναι ποιός πληρώνει την "προστασία" κάθε επαγγέλματος? Η απάντηση φυσικά είναι "οι υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες",αφού από αυτές αντλεί το κράτος τα κονδύλια επιδότησης. Πολλά ζητήματα ανακύπτουν εδώ:
α) Θέλουν οι υπόλοιποι πολίτες να επιδοτούν έναν-οποινοδήποτε-επαγγελματικό κλάδο?
β) Ρωτήθηκαν από την Πολιτεία,αν συμφωνούν με την επιδότηση?
γ) Είναι θεμιτό,ένα επάγγελμα να υφίσταται κατ'απόφαση του κράτους,δίχως να αντιστοιχεί το αντικείμενό του στις ανάγκες της κοινωνίας? Αν απαντήσουμε "ναι",τότε γιατί να μην αναβιώσουν ξεχασμένα επαγγέλματα (π.χ.τσαγκάρης,ημιονηγός,φαροφύλακας) επιδοτούμενα από το κράτος?

"...Τα επαγγέλματα είναι ήδη ανοιχτά, κανένας δεν απαγορεύει κάποιον να γίνει ιδιοκτήτης ταξί η μεταφορέας..."

Ασφαλώς,μόνο που η άδεια ταξί στην Αττική,απαιτεί το αντίτιμο των εκατό χιλιάδων ευρώ περίπου!
Το κόστος αυτό,δεν το διαμόρφωσε η αγορά,αλλά η γραφειοκρατία που εμπλέκεται περί την αδειοδότηση του κλειστού αυτού επαγγέλματος,Για να μην αναφερθούμε στη διαφθορά που-αναπόφευκτα-δημιουργούν οι κλειστές/γραφειοκρατικές διαδικασίες...

 "...Αυτοί όμως οι κανόνες είναι που εξασφαλίζουν ακόμη τη βιωσιμότητα των επαγγελμάτων, ένα ανεκτό ποσοστό κέρδους και δίνουν τις τελευταίες ελπίδες επαγγελματικής επιβίωσης στους έλληνες. Σε λίγο δηλαδή δεν θα έχουμε καμία προσμονή. Ούτε καν να γίνουμε ταξιτζήδες..."


Θεμελιώδης η διαφορά των αντιλήψεών μας.Τη βιωσιμότητα ενός επαγγέλματος πρέπει -κατ'εμέ-να την εξασφαλίζει το αντικείμενό του και όχι οι "επιδοτήσεις".Με άλλα λόγια,ένα επάγγελμα υπάρχει επειδή καλύπτει κάποιες ανάγκες της αγοράς (που είναι η έκφραση της κοινωνίας) και όχι επειδή το κράτος αποφασίζει αυθαίρετα να το συντηρεί! Κάνω μια δουλειά,προσδοκώντας κέρδος,επειδή καλύπτω μια ανάγκη της αγοράς.Αν η ανάγκη αυτή πάψει να υφίσταται,δεν έχει αντικείμενο ύπαρξης η δουλειά αυτή και πρέπει να στραφώ σε άλλη.
Ο Α.Δ.όμως έχει αντιστρέψει αυτό το συλλογισμό: είναι το κράτος (δηλαδή η οργανωμένη κοινωνία) που οφείλει να συντηρεί μια δουλειά,ακόμη κι αν η κοινωνία δεν τη χρειάζεται πια! Διαφωνώ πλήρως.


"...Πρόκειται για μια θανάσιμη απειλή. Ο νέος ελληνισμός έζησε για αιώνες μέσα σε διαδοχικά καθεστώτα προστασίας όλων των επαγγελματικών χώρων, ακόμα και σε εποχές κατάκτησης. Τα εσνάφια ή οι συντεχνίες των επαγγελμάτων ήταν οι πραγματικοί θύλακες προστασίας του έθνους και επί τουρκοκρατίας ακόμα..."

Δυσκολεύομαι να αντιληφθώ την "εθνική συνείδηση" που δήθεν προάσπισαν οι συντεχνίες επί Τουρκοκρατίας.Ωστόσο,ακόμη κι έτσι αν ήταν,είναι αυτό επιχείρημα "εθνικής ασφαλείας"? Δηλαδή,το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων θα απειλήσει την εθνική μας υπόσταση? Αν είναι έτσι,ας συντηρήσουμε εσαεί,το πελατειακό κράτος του "μπάρμπα στην Κορώνη" που διαπνέεται-κατά τον Α.Δ-από άδολο πατριωτισμό...

 "...Διότι το ζήτημα δεν είναι να ανοίξουμε τα φαρμακεία τη νύχτα ή να δίνουμε άδειες ταξί με 1000 ευρώ. Το ζήτημα είναι αφενός να βεβαιώσουμε τα εισοδήματα και να εισπράξουμε τους φόρους και αφετέρου να στηρίζουμε τη συνολική ζήτηση μέσω των δημοσίων επενδύσεων.."

Θα μου επιτρέψετε να θεωρώ εγκυρότερη τη γνώμη της αγοράς (δηλαδή της κοινωνίας) σχετικά με το ποιά ζητήματα αποτιμώνται ως μείζονα ή ως δευτερεύοντα. Ας ανοίξουν τη νύχτα περισσότερα φαρμακεία και,αν "δε χρειάζονται",κανείς δεν τα υποχρεώνει να διανυκτερεύουν.Το αντίθετο συμβαίνει σήμερα: ακόμη κι αν θέλει ένας φαρμακοποιός να διανυκτερεύσει,δεν του το επιτρέπει ο σύλλογός του!
Επιπλέον,το να "βεβαιώσουμε τα εισοδήματα" είναι ωραία ιδέα,αλλά απαιτεί πραγματικό χρήμα και όχι επιδοτήσεις με δάνειο πλούτο.Με άλλα λόγια,δεν υπάρχει βεβαιωμένο εισόδημα,σε μια κοινωνία με συνεχώς μεταβαλλόμενες ανάγκες,προτιμήσεις,προτεραιότητες.Οποιος θέλει εισόδημα,οφείλει να παρακολουθεί τις προτιμήσεις των καταναλωτών.Η αλλιώς,να προστρέχει στις κρατικές επιδοτήσεις,που μας έφεραν ως εδώ...

Τέλος,μια γενική τοποθέτηση. Τα κλειστά επαγγέλματα τρέφονται από γραφειοκρατικούς μηχανισμούς,τους οποίους σε αντάλλαγμα οφείλουν να συντηρούν (παράβολα,φόροι χαρτοσήμων,"δωράκια" κάτω απ'το τραπέζι κλπ).Το γεγονός συμβάλλει στην αύξηση της γραφειοκρατίας,την εμπέδωση συνθηκών αδιαφάνειας/διαπλοκής/διαφθοράς,την αύξηση του συνολικού κόστους του κύκλου εργασιών,τη μετακύλισή του στους καταναλωτές.Είναι κοινός τόπος,πως έχουμε-ακόμη και τώρα,εν μέσω κρίσης-υψηλού κόστους και μέτριας ποιότητας παραγόμενες υπηρεσίες.
Το υψηλό κόστος εισόδου σε ένα επάγγελμα όμως,έχει και μια άλλη σοβαρή συνέπεια:παρεμποδίζει την είσοδο νέων επαγγελματιών στο χώρο,επιδεινώνοντας και διαιωνίζοντας την ανεργία!
Το δίλημμα λοιπόν που τίθεται είναι: κλειστά,ακριβά επαγγέλματα και ανεργία ή ανοιχτά,φθηνά επαγγέλματα και κινητικότητα εργασίας?

Είναι ζήτημα κοινωνικής διακαιοσύνης-τουλάχιστον κατά τη φιλελεύθερη αντίληψή μου- να επιλέξουμε το δεύτερο.

12/3/2012


Saturday, March 10, 2012

Οι δρόμοι

"Θύμωνα με τους φίλους μου τους δρόμους
μα εκείνοι ξέραν τις ανάγκες μου καλύτερα"
                                 (Τίτος Πατρίκιος)

"Hard is the journey,
hard is the road
and where am I ?"
                          (Li Tae Po)

 Ο άνθρωπος παλεύοντας να φτιάξει πολιτισμό,υποχρεώθηκε να ανοίξει δρόμους.Αν η πολιτιστική πορεία προυποθέτει πάλη με τα στοιχεία της φύσης αλλά και με τον εαυτό μας,είναι επόμενο πως οι δρόμοι που πρέπει ν'ανοιχτούν είναι τόσο εξωτερικοί,όσο και εσωτερικοί.Οσο απαραίτητο είναι το "ξελόγκωμα" για να διαβεί το όχημα,τόσο αναγκαία είναι και η κατάλυση της ζούγκλας εντός μας για να τη διατρέξει το φως του πολιτισμού.
Ο δρόμος ανοίγει την προοπτική του ταξιδιού,της αναζήτησης,των νέων προκλήσεων,της επαφής με νέους λαούς και νέες-άγνωστες ως χθες-ιδέες.
Ο δρόμος γεννά το εμπόριο,την δι-ανθρώπινη συναλλαγή,προάγει την παραγωγή πλούτου,αλλά και την προσέγγιση των ανθρώπων.
Η πρώτη επαφή με το "νέο" που μας περιμένει στην άκρη του δρόμου,είναι στην αρχή δειλή,καχύποπτη,διστακτική.Καθώς ο δρόμος όμως με τη διαρκή παρουσία του,την καθιστά μόνιμη,καθημερινή,αδιάλειπτη,το ανθρώπινο πνεύμα την εκλογικεύει,τη θέτει υπό την κρίση του Λόγου,την ανθρωποποιεί,τη μετατρέπει σε πολιτισμικό γεγονός.Στην πράξη,μας συμφιλιώνει με τη νέα πραγματικότητα.
Η επαφή των ανθρώπων-χάρις στους δρόμους-τους φέρνει πιό κοντά,λύνει παρεξηγήσεις και προκαταλήψεις,προάγει την ανθρώπινη αλληλεγγύη.Επαφή σημαίνει ανταλλαγή εμπορευμάτων,ιδεών,αντιλήψεων,εθίμων,αγγιγμάτων,φιλιών,έρωτα στην πιο ουσιαστική του σύλληψη!
Ο δρόμος ενώνει τους ανθρώπους και προάγει τον πολιτισμό τους.
Διόλου τυχαία,οι αποκλεισμένες-δυσπρόσιτες κοινότητες,είναι αναλογικά οι πλέον δύσπιστες,οι πλέον καχύποπτες,οι πλέον δυσπροσάρμοστες απέναντι στην καινοτομία,στη θέα του ξένου (ανθρώπου ή πράγματος,ιδέας ή εθίμου),στην υιοθέτηση των παραγώγων του πολιτισμού.

Ισχύουν άραγε αυτές οι διαπιστώσεις και για τους "εντός μας δρόμους"?
Εδώ,το έδαφος είναι σαθρό,αβέβαιο.Οι εσωτερικοί δρόμοι δεν έχουν σταθερή πορεία,ούτε σταθερό οδόστρωμα.Συχνά χάνονται σε αβέβαιους μαιάνδρους,λοξοδρομούν σε σκοτεινά μονοπάτια,χάνουν τη σήμανση και το φωτισμό απροειδοποίητα.Φιλοξενούν επίσης παράξενους συνταξιδιώτες,αινιγματικούς συνοδοιπόρους,λαθρεπιβάτες που μας γοητεύουν προς άγνωστους προορισμούς....
Ενα μονοπάτι που διαβήκαμε κάποτε νέοι,πόσο αλλιώτικο μας φαίνεται σήμερα!
Είτε είναι ο χωματόδρομος του χωριού,είτε ο δρόμος προς το ζητούμενο ιδανικό!
Παλιά σοκάκια,που τριγυρνώ με γλυκιά μελαγχολία!
Παλιές ιδέες που αναθεώρησα και στράφηκα σε νέα μονοπάτια!
Και πάντοτε η ίδια έκπληξη στην απρόσμενη διασταύρωση: η σύγχρονη λεωφόρος που συναντά το δρόμο των κυνηγών! Η σύγχρονη ιδέα που τα ίχνη της βγάζουν σε πανάρχαια δρομάκια, που χορτάριασαν,ώσπου η διάνοια να τα ξανα-περπατήσει...

"Ολα είναι δρόμος" λέει η ταινία του Βούλγαρη,συμφωνώ,όλα είναι ταξίδι,αναζήτηση,αέναη διάβαση προς το μέλλον!
Μπροστά στο αδιέξοδο,η λύση είναι προφανής:αλλάζεις προορισμό! Αν όμως το αδιέξοδο του "έξω δρόμου" είναι εύκολα διαπιστώσιμο,το αδιέξοδο της εσωτερικής οδού,μπορεί να σε κρατήσει παγιδευμένο για χρόνια.Θέλει θάρρος και αυταπάρνηση να παραδεχτείς πως έσφαλλες,να ξαναρχίσεις απ'την αρχή την αναζήτηση,να ψάξεις νέα μονοπάτια όταν οι  ιδέες σου σε βγάζουν σε αδιέξοδα...Και πόσο κουράγιο,για να ξαναπάρεις απ'την αρχή το νήμα και να ψάξεις εκεί που ως τώρα δεν είχες φανταστεί!

Είναι βέβαια αναγκαίο,οι δρόμοι να μένουν ανοιχτοί!
Aνοιχτοί δρόμοι σημαίνει εξέλιξη της ανθρωπότητας.
Το μεγάλο ιδανικό του περασμένου αιώνα-ο σοσιαλισμός-στους δρόμους ενηλικιώθηκε,εκεί επικράτησε (αιματηρά ή αναίμακτα) και εκεί-αντίστοιχα- καταλύθηκε...
Ανοιχτοί "εσωτερικοί δρόμοι" προυποθέτουν αυτοκριτική εγρήγορση,απουσία δογματισμού,συνεχή αυτοέλεγχο,επίκληση των επιχειρημάτων του "αντιπάλου",βαθύτερη επίγνωση του γεγονότος πως δεν είναι ο προορισμός  αλλά το ταξίδι ό'τι σε κάνει σοφότερο στη ζωή!

Υπάρχει,τέλος,ένα μονοπάτι που συνδυάζει τα χαρακτηριστικά των "έξω" και των "έσω" δρόμων.
Τρεμάμενος φωτισμός,ασταθές οδόστρωμα,ανύπαρκτη σήμανση,άγνωστη πορεία: είναι το υδάτινο μονοπάτι του φεγγαριού...


ΥΓ:το κείμενο γεννήθηκε με αφορμή ένα σχόλιο περί δρόμων του φίλου Στάμου,με τον οποίο οι δρόμοι μας συχνά διασταυρώνονται εδώ και είκοσι χρόνια.Είναι πάντοτε πολύτιμος συνοδοιπόρος.

10/3/2012



Saturday, March 3, 2012

Forever young

Eικόνα 1η: Σαλονίκη,Εγνατία οδός,1991.Είμαι σ'ένα ταξί και κατευθύνομαι Βαρδάρη για να πάρω το ΚΤΕΛ για Πρέβεζα.Χαζεύω απ'το παράθυρο.Στο ύψος της Αγ.Σοφίας,μια κοπέλα πάνω σε μια Yamaha Tenere,μας προσπερνάει και χάνεται.Ακόμη θυμάμαι το κυμάτισμα των μαλλιών της πάνω απ'την άσφαλτο,μια μελαχρινή οπτασία ομορφιάς διέσχιζε τη γκρίζα λεωφόρο.Μ'αρέσει να πιστεύω πως είναι ακόμη καλά και είναι ακόμη όμορφη  (ελπίζω μόνο,να φοράει κράνος τώρα)!

Εικόνα 2η: Αθήνα,Κηφισίας στο ύψος του "Υγεία",καλοκαίρι του 1996.Επιστρέφω από βραδυνή έξοδο με το 106 μου και κινούμαι χαλαρά στην άδεια-λόγω ώρας και εποχής-πόλη.Η μαγεία της θερινής Αττικής νύχτας με τυλίγει και ξαφνικά,μια κόκκινη Alfa Romeo Spider,η παλιά-κλασσική,με προσπερνάει και χάνεται στην άνοδο προς Μαρούσι.Ο οδηγός φοράει άσπρο πουκάμισο με τα μανίκια μαζεμένα και οδηγάει με το ένα χέρι,αφήνοντας το άλλο στηριγμένο στο ανοιχτό παράθυρο ενώ,το κεφάλι του είναι ελαφρά γερμένο προς τα πίσω,σε στάση απόλυτης απόλαυσης της οδήγησης.

Αγαπώ την οδήγηση και την αυτοκίνηση από μικρός.Με συνεπαίρνει η αυτονομία της, η αίσθηση ελευθερίας που μου δίνει,η προοπτική του ταξιδιού στο άγνωστο,η αναζήτηση του ορίζοντα!
Το αυτοκίνητο το γνώρισα νωρίς,τη μοτοσικλέτα άργησα λίγο-δε με άφηνε η μαμά-,αλλά τη λάτρεψα μάλλον περισσότερο! Πάνω στη μοτοσικλέτα,η προοπτική της αυτονομίας αποκτά την ολοκληρωτική της διάσταση.
Ωστόσο,αυτό δεν είναι ένα κείμενο αντιπαράθεσης των δυο οχημάτων.Τα προκρίνω και τα δυό,δεν μπορώ να κάνω χωρίς αυτά.Παλιά,στο αγγλικό "Car", ο Setright,έγραφε για την αίσθηση αυτονομίας που προσφέρει η αυτο-κίνηση στον άνθρωπο από την εποχή των ιπποτών και των αλόγων.Για τη μοτοσικλέτα,τα σχετικά κείμενα είναι εκατοντάδες,για προφανείς λόγους.
Υποθέτω,για τους ίδιους λόγους μου αρέσουν τα western και τα road-movies.
Δεν έχω τίποτε εναντίον των ΜΜΜ,απλά δεν μπορώ εκεί μέσα.Η αίσθηση πως ετερο-κινούμαι με καταπιέζει απίστευτα.

Να ξεκινάς όποτε θες,να σταματάς όπου θες,να λοξοδρομείς αν το θες,να μην έχεις προορισμό!
Οσοι πάσχουμε από mal du depart (λατρεία για τη φυγή) είμαστε θιασώτες της αυτόνομης μετακίνησης.
Και όσο περνούν τα χρόνια και οι ευκαιρίες των ταξιδιών λιγοστεύουν, παρηγοριά μας είναι οι σκόρπιες εικόνες των άγνωστων ταξιδευτών.

Η φυγή είναι το μόνο ελιξήριο νεότητας ...

4/3/2012

Η "ανακάλυψη" του ελεύθερου εμπόριου

Εν μέσω πτωχεύσεως του κράτους,δύο δρόμοι ανοίγονται.
Ο ένας,είναι αυτός που ακολούθησε με ζηλευτή σοσιαλιστική συνέπεια η κυβέρνηση ΓΑΠ την τελευταία διετία: φορολογική επιδρομή,διάλυση της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας,ατέρμονη προσπάθεια αυξήσεως των κρατικών εσόδων αντί του περιορισμού των εξόδων,καμία μεταρρύθμιση στην αγορά εργασίας,διατήρηση των προνομίων των κλειστών επαγγελμάτων κλπ
Ο άλλος,είναι αυτός που "ανακάλυψαν" οι πολίτες για τη διακίνηση της πατάτας: απευθείας επαφή με τους παραγωγούς,παράκαμψη των μεσαζόντων,δημιουργία on line δικτύου διαθέσως,με λίγα λόγια εξάλειψη των "στρεβλώσεων" στη διακίνηση του προιόντος και απευθείας σύνδεση της ζήτησης με την προσφορά  http://news.in.gr/greece/article/?aid=1231183270

Τα αποτελέσματα είναι γνωστά και εντυπωσιακά: το προιόν διατίθεται στη χαμηλότερη δυνατή τιμή και διατίθεται εξ ολοκλήρου. Το κίνημα της πατάτας επαναφέρει την επιχειρηματολογία υπέρ του ελεύθερου εμπόριου, του εμπόριου χωρίς μεσάζοντες και παρεμβάσεις στη διαμόρφωση της ποσότητας,του τρόπου διάθεσης,της τιμολόγησης του προιόντος.Του εμπόριου επίσης, χωρίς κρατική επιδότηση!
Θυμάστε τα αποτελέσματα των "επιδοτούμενων προιόντων"?
Οι παραγωγοί περίμεναν την επιδότηση,με σύνθημα "όλα τα κιλά,όλα τα λεφτά" ενός προιόντος που η αγορά δεν το επιζητούσε ή το έβρισκε ακριβό (λόγω επιδότησης),το προιόν στοκάρονταν στις αποθήκες αδιάθετο,στήνονταν ένα σόου με καταλήψεις δημαρχιών/νομαρχιών και καταστροφή του προιόντος (χυμένα γάλατα/πορτοκάλια/ροδάκινα κ.ο.κ στους δρόμους) και τελικά οι παραγωγοί αποχωρούσαν επιδοτούμενοι ή μη και τα αδιάθετα προιόντα θάβονταν στις χωματερές!

Το πλέον παρανοικό σ'αυτό το σουρρεαλιστικό σενάριο,ήταν και η "καταγγελία του καπιταλισμού" που "θάβει τα φρούτα,όταν οι άνθρωποι πεινάνε (sic)".
Εν μέσω δηλαδή μιας απολύτως επιδοτούμενης,κορπορατιστικής διαδικασίας,η οποία ευνοούσε σαφώς συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες σε βάρος της αγοράς (δηλαδή των υπολοίπων πολιτών),η αριστερά ανακάλυπτε άλλο ένα "αδιέξοδο" του δήθεν ελεύθερου εμπόριου!!

Τώρα όμως φαίνεται πως τα ψέμματα τελείωσαν!
Οσο "λεφτά υπήρχαν",μπορούσαμε επιδοτούμενοι να θάβουμε προιόντα και να καταγγέλουμε τον καπιταλισμό!
Τώρα που οι επιδοτήσεις εξέλιπαν,οι άνθρωποι επαν-ανακαλύπτουν το ελεύθερο εμπόριο και τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα: ανταγωνισμός στη διάθεση,συνεπάγεται ανταγωνισμός στην τιμή,στην ποιότητα,στη διαθεσιμότητα.Αμεση σύνδεση της προσφοράς με τη ζήτηση σημαίνει επιπλέον πως "τίποτε δεν πάει χαμένο" μένοντας αδιάθετο.Ολο το προιόν πωλείται!
Το ελεύθερο εμπόριο στην πράξη!

Παρακολουθώ με αληθινή ευχαρίστηση τις πρωτοβουλίες πολιτών που παρακάμπτουν τους μεσάζοντες και παρακινούν τους παραγωγούς να διαθέσουν τα προιόντα τους.
Ολα αυτά,μέσω internet: παγκοσμιοποίηση στην πράξη,ελεύθερο εμπόριο on line,επαφή των ανθρώπων σε real time δίχως πατρονάρισμα από κρατικούς φορείς και διαπλεκόμενους μεσάζοντες!

Πέρα από θεωρίες και ιδεολογικές αναλύσεις,δεν υπάρχει πιο χειροπιαστό επιχείρημα από την ίδια τη λειτουργία της αγοράς.Εκεί κρίνεται καθημερινά η θεωρία,στο χώρο που οι άνθρωποι συναλλάσσονται
και διακινούν αγαθά και ιδέες,χιλιάδες χρόνια τώρα.Στην αγορά άλλωστε γεννήθηκε η δημοκρατία.

Κίνημα της πατάτας λοιπόν ή ελεύθερο εμπόριο στην πράξη!
Ο Ricardo, από κάπου χαμογελά...

3/3/2012

Thursday, March 1, 2012

Περί γενοσήμων (generics)

Με αφορμή την αναστάτωση που έχει προκληθεί σε ο'τι αφορά τα γενόσημα φάρμακα (φάρμακα-ακριβή αντίγραφα των πρωτοτύπων),θα επιχειρήσω μια προσωπική τοποθέτηση υπό μορφή ερωταποκρίσεων:

1)Είναι τα γενόσημα επικίνδυνα?
Οχι βέβαια! Για να είμαι ακριβής,είναι εξίσου ασφαλή με τα πρωτότυπα φάρμακα,όπως αποδεικνύει η καθημερινή τους κατανάλωση από εκατομμύρια ασθενείς ανα τον κόσμο.Κανένα φάρμακο,φυσικά δεν είναι καθολικά αποδεκτό από τον ανθρώπινο οργανισμό.Το ίδιο φάρμακο που εγώ δέχομαι χωρίς επιπλοκές,σ'εσένα μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση.Αυτό ισχύει τόσο για τα γενόσημα,όσο και για τα πρωτότυπα.Και βέβαια,αρμόδιος να αντιμετωπίσει τις φαρμακευτικές επιπλοκές είναι ο θεράπων ιατρός ή αν αυτός αδυνατεί,άλλος ιατρός!

2)Είναι τα γενόσημα αποτελεσματικά?
Ασφαλώς! Η αποτελεσματικότητά τους ποικίλλει βέβαια,ανάλογα με την περιεκτικότητα της δραστικής ουσίας,αλλά και τα έκδοχα που συμπληρώνουν το χάπι και επηρεάζουν την απορρόφησή του από το γαστρεντερικό σωλήνα.Σε γενικές γραμμές,η δραστικότητα είναι ικανοποιητική,όπως μπορεί ο ιατρός να αξιολογήσει από την καθημερινή πρακτική του.Το ποιό γενόσημο υπερέχει ως προς τη δράση του έναντι των άλλων,πάλι αρμόδιος να το πει είναι ο κλινικός ιατρός που τα χρησιμοποιεί!

3)Είναι τα γενόσημα φθηνότερα?
Σε γενικές γραμμές,ναι,αν και η τιμολόγηση των φαρμάκων στην Ελλάδα γίνεται από τον ΕΟΦ.Οι τιμές δηλαδή δεν καθορίζονται από την αγορά και το συσχετισμό προσφοράς/ζήτησης,αλλά από τον κρατικό οργανισμό αναφοράς.Προσωπικά πιστεύω πως,η αγορά υπό συνθήκες ελεύθερου ανταγωνισμού, θα οδηγούσε σε φθηνότερα φάρμακα,αλλά οι κυβερνήσεις-όχι μόνο στην Ελλάδα-έχουν την τάση να παρεμβαίνουν στη διαμόρφωση των τιμών για πολιτικούς λόγους.

4)Γιατί υπάρχουν τόσο πολλά γενόσημα στην Ελληνική αγορά?
Επειδή το περιθώριο κέρδους για όποιον ασχολείται με την παρασκευή/εισαγωγή/διάθεση φαρμάκων είναι υψηλό,παρά τις αλλεπάλληλες μειώσεις τιμών που έχει επιβάλλει ο ΕΟΦ τα τελευταία χρόνια.

5)Υπάρχει οικονομική συναλλαγή μεταξύ ιατρών και φαρμακευτικών εταιρειών?
Ασφαλώς και υπάρχει και το γνωρίζουν όλοι.Πρόκειται για έναν απλό τρόπο προώθησης των φαρμάκων εκ μέρους των εταιρειών.Προσεγγίζονται ιατροί σε καίριες θέσεις (ιατροί-κλειδιά) με δυνητικό όγκο συνταγογράφησης (π.χ διευθυντές νοσοκομειακών κλινικών,ιατροί ΙΚΑ) και δελεάζονται με μπόνους για να συνταγογραφήσουν συγκεκριμένα σκευάσματα.Τα μπόνους περιλαμβάνουν ταξίδια,συμμετοχές σε συνέδρια,παροχές σε είδος ή σε χρήμα.

6)Είναι η συναλλαγή αυτή νόμιμη?
Κατά κανόνα όχι! Αν εξαιρεθούν οι περιπτώσεις νόμιμων παραστατικών και εκδόσεως αποδείξεων,οι περισσότερες συναλλαγές δεν υπόκεινται σε φορολογικό έλεγχο (κοινώς αφορούν "μαύρο χρήμα").

7)Είναι η συναλλαγή "θεμιτή" ή "ηθική"?
Η απάντηση εξαρτάται από την αντίληψη του καθενός.Προσωπικά πιστεύω πως μια τέτοια συναλλαγή είναι απολύτως θεμιτή ως πολιτική προώθησης προιόντων,υπό τον όρο πως το κόστος αγοραπωλησίας του προιόντος το επωμίζεται ο καταναλωτής.Εδώ όμως,πρόκειται για ένα προιόν που το πληρώνει ο κρατικός προυπολογισμός,δηλαδή οι φορολογούμενοι! Αρα,πρόκειται για αθέμιτη συναλλαγή,εφόσον επιβαρύνει ανθρώπους που δε μετέχουν οικειοθελώς στην αγοραπωλησία του φαρμάκου! Επιπλέον,συνιστά μέρος της παραοικονομίας,δηλαδή της διακίνησης μη-φορολογητέου χρήματος,άρα το κράτος τη θεωρεί παράνομη.

8)Γράφονται γενόσημα στην Ελλάδα?
Ναι,καθημερινά κι εγώ ο ίδιος τα συνταγογραφώ.

9)Γιατί,στην Ελλάδα,υστερούν σε ποσοστό έναντι των πρωτοτύπων,τα γενόσημα?
Πιθανολογώ πως αυτό συμβαίνει επειδή οι ιατροί-κλειδιά ( βλ.5) προτιμούν,κατά πλειοψηφία, τα πρωτότυπα.Επιπλέον,πολλοί νέοι γιατροί,εν τη αφελεία τους ή επειδή τελούν ακόμη υπό καθεστώς "ακαδημαικού γοήτρου",θεωρούν τα γενόσημα υποδεέστερα φάρμακα.

10)Γιατί,οι γιατροί του ΙΚΑ συνταγογραφούν συνήθως γενόσημα?
Ανήκουν στη μειοψηφία των ιατρών-κλειδιών.

11)Υπάρχει τρόπος να μειωθεί το κόστος της φαρμακευτικής δαπάνης?
Ναι! Ο απλούστερος είναι να περοριστεί η κρατική συμμετοχή στη δαπάνη του φαρμάκου.Εκεί που ο ασφαλισμένος πληρώνει το 10% ή 25% ή 0% του φαρμάκου και το κράτος το υπόλοιπο,τα ποσοστά συμμετοχής των ασφαλισμένων να αυξηθούν! Φυσικά,καμία κυβέρνηση δεν επιθυμεί κάτι τέτοιο,είναι πολιτικά επώδυνο,αλλά ίσως είναι ο μοναδικός τρόπος μείωσης της δαπάνης και εξορθολογισμού της φαρμακευτικής κατανάλωσης.

12)Η συνταγογράφηση φαρμακευτικής ουσίας
α)θα μειώσει το κόστος?
 δε βλέπω πώς θα επιτευχθεί κάτι τέτοιο
β)θα "σπάσει" το (5)?
ναι,αλλά θα το μεταφέρει μεταξύ εταιρειών/φαρμακοποιών.Σ'αυτό μάλλον ελπίζει ο ΦΣΑ και το ζητά επιτακτικά!
γ)θα οδηγήσει σε εισαγωγή φαρμάκων από την Ινδία?
ενδεχομένως ναι! Δε βλέπω το λόγο γιατί όχι! Τα εργοστάσια στην Ινδία λειτουργούν με διεθνή στάνταρ και άλλωστε ο ΕΟΦ πραγματοποιεί δειγματοληπτικούς ελέγχους (οφείλει τουλάχιστον...)
δ)θα οδηγήσει σε ελλείψεις στην αγορά?
 Αυτό θα συμβεί εάν το κράτος-προσπαθώντας να σπάσει το 12β-επιβάλλει στο φαρμακείο μια λίστα φθηνών φαρμάκων.Τούτο εκ των πραγμάτων θα αποκλείσει τα ανταγωνιστικά φάρμακα απ'την αγορά,θα οδηγήσει πολλές επιχειρήσεις σε πτώχευση,θα εκτοξεύσει την ανεργία στο χώρο,θα εξαναγκάσει όσες επιχειρήσεις παραμείνουν να στραφούν σε αγορές του εξωτερικού για να επιβιώσουν,άρα θα οδηγηθούμε σε αποσύρσεις προιόντων απ'την αγορά και ελλείψεις φαρμάκων.Μεσοπρόθεσμα,θα δημιουργηθούν συνθήκες ολιγοπωλίου φαρμάκων,άρα οι τιμές θα εκτοξευθούν.Θα υπάρξει δηλαδή ένας συνδυασμός ελλείψεων φαρμάκων/ακριβών φαρμάκων και μαύρης αγοράς στην οποία θα αναζητούνται όσο φάρμακα λείπουν! Αν αυτό σας θυμίζει συνθήκες ΕΣΣΔ...συμφωνώ απόλυτα μαζί σας! Ο κρατικός σχεδιασμός επί της αγοράς,οδηγεί νομοτελειακά στη σοβιετία! Ας μην ξεχνάμε όμως πως μας κυβερνούν σοσιαλιστές!

13)Τί λύση προτείνεις?
Απάντησα στο (11):μετακύλιση του κόστους στους ασφαλισμένους! Ενα χρεωκοπημένο κράτος δεν έχει άλλη επιλογή.Αλλά-φυσικά-θα επιμείνουν σε γραφειοκρατικές ακροβασίες,ως συνεπείς σοσιαλδημοκράτες,στο όνομα δήθεν της προάσπισης του "κράτους πρόνοιας".Απαραίτητη επίσης,για τη μείωση της τιμής του φαρμάκου,είναι η έκθεσή του σε συνθήκες ελεύθερου ανταγωνισμού και η απόσυρση του ΕΟΦ από την τιμολόγησή του.Αυτό κι αν δεν πρόκειται ποτέ να συμβεί!

14)"Εσύ,ρε φίλε,τα παίρνεις απ'τις εταιρείες"?
Θα ήθελα,αλλά δεν ασχολούνται μαζί μου,δεν είμαι ιατρός-κλειδί!

15)Πρέπει ο φαρμακοποιός να παρεμβαίνει στη συνταγή?
Μόνο σε συνεννόηση με τον ιατρό που την εξέδωσε και εφόσον ο τελευταίος εγκρίνει την τροποποίηση.

16)Δηλαδή ο κύριος υπεύθυνος για την επιλογή του φαρμάκου ποιός είναι?
Ο γιατρός φυσικά,εδώ και 2.500 χρόνια!

17)Οταν παίρνω φάρμακο απ'το φαρμακείο,χωρίς συνταγή παρανομώ?
Δεν το γνωρίζω,σίγουρα όμως αυθαιρετείς τόσο εσύ όσο και ο φαρμακοποιός!

18)Και γιατί μετά,ο γιατρός μου το γράφει?
Κακές συνήθειες,άλλων εποχών,που θα εκλείψουν σύντομα! 

Τέλος,μια γενική παρατήρηση: οι δαπάνες υγείας,θα αυξάνονται συν τω χρόνω,στις δυτικές κοινωνίες.Τούτο οφείλεται στη γήρανση του πληθυσμού,στην αύξηση του μέσου όρου ζωής,στο κόστος των νέων φαρμάκων και της έρευνας που προυποθέτουν.Η διατήρηση της ζωής έχει κόστος! Η βελτίωση της ποιότητας της ζωής επίσης! Ολα αυτά,πλήττονται,σε μια χρεωκοπημένη χώρα.
Καιρός να αναγνωρίσουμε αυτό το αναποφευκτο γεγονός και να προετοιμαστούμε για να το αντιμετωπίσουμε,κάνοντας θυσίες εκεί που μπορούμε (φαρμακο-κατανάλωση,διαγνωστικές εξετάσεις).Καμία κυβέρνηση,κανένας κεντρικός σχεδιασμός,δεν μπορεί να οδηγήσει σε αξιόπιστες λύσεις.Ο καθένας μας,ατομικά,οφείλει σε συνεννόηση με το γιατρό του,να εκλογικεύσει τις υγειονομικές του ανάγκες (φάρμακα-εξετάσεις-θεραπείες).
Προσωπικά,ήδη το πράττω στο ιατρείο μου και βρίσκω κατανόηση από τους ασφαλισμένους.
Πρέπει-οι γιατροί-να υιοθετήσουμε μια πιο φειδωλή προσέγγιση απέναντι στη συνταγογράφηση και τις διαγνωστικές εξετάσεις,ακόμη κι αν αυτό μας στοιχίζει οικονομικά!
Το μακροπρόθεσμο όφελος για τον ασθενή,αλλά και τη δύστυχη χώρα,θα μας αποζημιώσει!

1/3/2012