Total Pageviews

Friday, February 28, 2014

Εκπαιδευτικές αναμνήσεις

Μεγάλωσα στη Λευκάδα στη δεκαετία του '80.
Το πρώτο μου σχολείο ήταν το 3ο νηπιαγωγείο της πόλης.Θυμάμαι μόνο τη χωμάτινη αυλή με τα χαλίκια και την κοπάνα που κάναμε με το φίλο μου τον Κώστα μόλις τελειώναμε το κολατσιό μας.

Ακολούθησε το 2ο Δημοτικό.Ένα ερειπωμένο παλιό αρχοντικό με ξύλινα πατώματα και μια επίσης χαλικόστρωτη αυλή,στην άκρη της οποίας ένα πρόχειρα φτιαγμένο κτίριο στέγαζε τις τουαλέττες που έζεχναν.Το κτίριο έμελλε να φιλοξενήσει και τους μαθητές του 1ου Δημοτικού σχολείου της πόλης που είχε κριθεί ακατάλληλο μετά από έναν απ'τους συνηθισμένους στο Ιόνιο σεισμούς.Θυμάμαι που μοιράζαμε τις εβδομάδες σε πρωινές και απογευματινές βάρδιες.
Σ'εκείνο το πρώτο Δημοτικό,πέρασα τρία χρόνια κι ύστερα μετακομίσαμε στα νέα λυόμενα σχολεία που φτιάχτηκαν με αντισεισμικές προδιαγραφές καιστέγασαν το 1ο και 2ο Δημοτικό σχολείο της πόλης.Ήταν οι πρώτες μοντέρνες σχολικές αίθουσες που συνάντησα.Ευάερες,ευήλιες και πεντακάθαρες.
Η μαθητεία στο Δημοτικό,εκτός από γραφή κι ανάγνωση,αποτελεί και τον πρώτο χώρο κοινωνικοποίησης των παιδιών.Ίσως,αυτό το στοιχείο,η επαφή με τους άλλους και η καλλιέργεια της κοινωνικής συμβίωσης να είναι και το σημαντικότερο.Αυτό το στοιχείο διαφεύγει απ'την ανάλυση όσων φιλελεύθερων ζητούν την αντικατάσταση του δημόσιου σχολείου με την κατ'οίκον μαθητεία.Μπορεί η τελευταία να απαλλάσσει το παιδί απ'την καλλιέργεια των στερεοτύπων της δημόσιας εκπαίδευσης-στα οποία θα αναφερθώ παρακάτω-αλλά του στερεί την εμπειρία της κοινωνικοποίησης.
Προσωπικά,προτιμώ πάντοτε την πραγματική ζωή που θα πει τη ζωή εντός της κοινωνίας,ανάμεσα στους ανθρώπους τις ιδεοληψίες,τις προκαταλήψεις τους,αλλά και τη δυνατότητά τους να σε εκπλήσσουν και να εξελίσσονται μαζί σου.
Στο Δημοτικό είχα δασκάλους καταρτισμένους,αλλά και αυστηρούς.Το ξύλο ήταν μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας,από την πρώτη κιόλας τάξη και χωρίς διάκριση.Ακόμη κι όσοι ανήκαμε στους "καλούς μαθητές" τις τρώγαμε κανονικά!
Πρόκειται ασφαλώς για βάρβαρη πρακτική που ευτυχώς έχει από χρόνια απαγορευτεί!
Όταν επιχειρείς να διαμορφώσεις δια της βίας την ανθρώπινη συμπεριφορά,δημιουργείς υποσυνείδητους θιασώτες της βίας στην αυριανή κοινωνία.
Η αποδοχή της βίας ως μεθόδου είναι απαραίτητη προυπόθεση για να αποκτήσει κοινό μετά από τριάντα χρόνια ένα ακροδεξιό ή ακροαριστερό μόρφωμα κι αυτό δεν είναι υπερβολή.Τα σπέρματα της χρυσαυγής του σήμερα,πρέπει να τα αναζητήσουμε μεταξύ άλλων και στο χάρακα του δάσκαλου που έπεφτε πάνω στο απλωμένο παιδικό χέρι.
Επιστρέφοντας στην κοινωνικοποίηση,το μεγαλύτερο σχολείο είναι η αυλή στη διάρκεια των διαλειμμάτων.Εκεί μαθαίνεις στην κυριολεξία τον κόσμο: ποιός θα σε ξεγελάσει στα χαρτάκια,ποιός θα σου πει ψέμματα,ποιός θα σε καρφώσει στο δάσκαλο για να διασώσει τη θέση του,αλλά και ποιός θα μοιραστεί το κολατσιό ή το παιχνίδι μαζί σου,ποιός θα σε βοηθήσει να σηκωθείς απ'το χώμα,ποιά ή ποιός θα εξομολογηθεί πως "σ'αγαπάει" στο σχολικό λεύκωμα!
Αυτή η κοινωνικοποίηση είναι νομίζω ως διαδικασία αναντικατάστατη.

Περνώντας στο 2ο Γυμνάσιο,είναι αναγκαίες δυο επισημάνσεις.
Η πρώτη είναι πως στη Λευκάδα δεν υπήρχαν φυσικά ούτε πρότυπα δημόσια,ούτε ιδιωτικά σχολεία.Η εκπαίδευση ήταν και παραμένει υπόθεση των κρατικών υποδομών.
Η δεύτερη είναι πως,η μαθητεία μου στο Γυμνάσιο συνέπεσε με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία και τις παρεμβάσεις του στον εκπαιδευτικό χώρο που έχουν τη σημασία τους.

Μια πρώτη παρέμβαση είχε να κάνει με την κατάργηση της σχολικής ποδιάς.Προσωπικά θεωρώ το μέτρο σωστό.Η ομοιομορφία στην ένδυση (και στη συμπεριφορά) αρμόζει σε στρατιώτες,όχι σε μαθητές.Το στερότυπο της ομοιογένειας δεν μπορεί να συνυπάρξει με το πνεύμα της κριτικής αμφισβήτησης που οφείλει να καλλιεργεί η εκπαίδευση.Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως η κατάργηση της ποδιάς αυτομάτως εγκαθιδρύει την αξιολογική κρίση,αλλά σημειολογικά και μόνο προδιαθέτει προς μια απελευθέρωση της σκέψης.
Μια άλλη παρέμβαση υπήρξε η κατάργηση των σχολικών επιθεωρητών.Θυμάμαι τον τρόμο που ενέπνεε η παρουσία τους στους δασκάλους και καθηγητές.Το μέτρο μακροπρόθεσμα απέτυχε.Ο επιθεωρητής,χωρίς ασφαλώς να μπορεί να αξιολογήσει ουσιαστικά τον εκπαιδευτικό,του υπενθύμιζε έστω και ως παρουσία, την υποχρέωσή του να είναι καλός στη δουλειά του.Χρόνια τώρα συζητάμε για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και χρόνια τώρα τα συνδικαλιστικά τους όργανα την απορρίπτουν με ένα σωρό προφάσεις.Αυτή η βαθιά απέχθεια προς την αξιολόγηση έχει τις ρίζες της στη σοσιαλιστική αντίληψη περί εξισωτισμού: "οι άνθρωποι είναι λίγο-πολύ ίσοι (ό'τι κι αν σημαίνει αυτό),άρα δε χρειάζεται να τους αξιολογούμε"! Επιπλέον,το κράτος αποτελεί τον αποκλειστικό φορέα της αυθεντίας,επομένως "αφού κάποιος διαθέτει κρατικό πτυχίο,είναι εξ ορισμού κατάλληλος στο διηνεκές"! Τα τραγικά αποτελέσματα αυτής της γενικευμένης απέχθειας των εκπαιδευτικών να αξιολογηθούν,παρουσιάζονται έκτοτε στις διεθνείς αξιολογήσεις των πανεπιστημιακών μας ιδρυμάτων.Η ρίζα της απαξίωσης του Πανεπιστημίου,βρίσκεται στην άρνηση του Γυμνασίου και Λυκείου να αξιολογηθούν.
Τρίτη αλλαγή,άμεσα σχετιζόμενη με την "περί ισότητας αντίληψη",ήταν η χαλάρωση,μέχρις εξαφανίσεως,της αξιολόγησης των μαθητών! Από τους βαθμούς,περάσαμε στα γενναιόδωρα "Α" του Δημοτικού,στα αθρόα 20αρια του Γυμνασίου/Λυκείου,στην καθολική αποφοίτηση απ'το Γυμνάσιο/Λύκειο ακόμη και παντελώς αστοιχείωτων ανθρώπων και,μερικές δεκαετίες μετά,στην κατάργηση της βάσης του "10" για την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια! Είναι απορίας άξιο πώς κατόρθωσαν να διασωθούν οι Πανελλήνιες εξετάσεις από τον τυφώνα του αντιτιθέμενου στην αξιολόγηση εξισωτισμού,που σάρωσε την Ελληνική Κοινωνία τα τελευταία τριάντα χρόνια.
Τέταρτη αλλαγή,η καθιέρωση της σχολικής γιορτής του Πολυτεχνείου.Μια γνήσια διαμαρτυρία μιας μικρής και θαραλέας φοιτητικής ομάδας,εξελίχθηκε σε ένα βολικό υπερτιμημένο μύθο που κολακεύει το δήθεν δημοκρατικό φρόνημα του περιούσιου λαού.Μια εθνικιστική δημαγωγία που φοράει το μανδύα της δημοκρατικής διεκδίκησης.Και μια πρώτης τάξης αφορμή για την κομματικοποιήση των σχολικών αιθουσών.

Στο Λύκειο είχα καθηγητές που προπαγάνδιζαν άλλοτε συγκαλυμμένα,άλλοτε απροκάλυπτα την αριστερή τους ιδεολογία.Ακόμη χειρότερα: υιοθετούσαν τις ανακοινώσεις του κόμματός τους για να σχολιάσουν την καθημερινότητα.
Ο κομματισμός διαχέονταν στα 15μελή συμβούλια των μαθητών.
Οι σχολικές γιορτές ήταν αφορμή διχασμού και αντεγκλήσεων,το ίδιο και οι πολιτικές εξελίξεις.
Η Λευκάδα είναι ένα νησί με πλούσια αριστερή παράδοση,με πληγές απ'τον εμφύλιο,με μια Αμερικανική αεροπορική βάση μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του "80 στο έδαφός της και με μια εκπαιδευτική κοινότητα -όπως παντού- σοσιαλιστικών αντιλήψεων κατά συντριπτική πλειοψηφία.
Το μίγμα του σχολείου εκείνης της δεκαετίας ήταν εκρηκτικό.

Προχωρώντας σε μια ευρύτερη θεώρηση,θα έλεγα πως η δημόσια εκπαίδευση παρουσιάζει δυο βασικά μειονεκτήματα:

1) Το πρώτο είναι η καλλιέργεια των εθνικιστικών ιστορικών αφηγημάτων στους μαθητές,με αφορμή τις εθνικές γιορτές.Αυτό είναι κάτι που λίγο-πολύ συμβαίνει σε κάθε χώρα.Οι μαθητές διδάσκονται στερεότυπα περί δήθεν υπεροχής του έθνους τους,έναντι των υπολοίπων.Τα σκοτεινά σημεία αποκρύπτονται επιμελώς,η Ελλάδα παρουσιάζεται ως περιούσιο έθνος που πάντοτε μεγαλουργεί και,όταν αυτό δε συμβαίνει,τα αίτια πρέπει πάντοτε να αναζητηθούν σε σκοτεινές συνωμοσίες και ποτέ σε δικές μας άστοχες επιλογές.Είναι ενδιαφέρον πως η αφήγηση αυτή,δεν αφορά μόνο την εθνικιστική πατριδοκάπηλη δεξιά,αλλά και την "πατριωτική αριστερά": "ο λαός που έχει πάντα δίκιο κι όταν ξεσηκώνεται θριαμβεύει" είναι ένα σύνθημα που μπορούν να μοιραστούν από κοινού και οι δυο χώροι.Τριάντα χρόνια αργότερα,κάνει δυνατή τη σύμπλευση του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝ.ΕΛ.
Αλλά αυτό,είναι μάλλον δευτερεύον.Το πρωτεύον είναι πως αυτή η καλλιεργημένη αυτοκολακεία,καθιστά δύσκολη την επαφή με την πραγματικότητα και τη συνεννόηση με τον υπόλοιπο κόσμο...

2) Το δεύτερο μειονέκτημα,είναι η καλλιέργεια της "καθηγητικής αυθεντίας". Το κρατικό υπουργείο προσδιορίζει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα και ο καθηγητής οφείλει να το τηρήσει απαρέγκλιτα.Η κριτική σκέψη,η αναζήτηση,η αμφισβήτηση δεν ενθαρρύνονται.Αντίθετα,όλα σε ωθούν να αποστηθίσεις το επίσημο σύγγραμμα στο Λύκειο και το σύγγραμμα του καθηγητή στο Πανεπιστήμιο.Μια μηχανιστική διαδικασία έχει υποκαταστήσει την κριτική καλλιέργεια.
Αυτό που δικαίωνε τη διαδικασία,ήταν ο διορισμός σε δημόσια υπηρεσία στο τέλος της διαδρομής.
Το κράτος έθετε τους όρους του παιχνιδιού και,αν τους ακολουθούσες απαρέγκλιτα,σε αντάμοιβε με μια προνομιακή πρόσληψη.
Φυσικά,η διαδικασία ακόμη κι έτσι,απονευρωμένη,δεν ήταν ποτέ αμιγώς εκπαιδευτική.Χρειάζονταν απαραιτήτως οι κατάλληλες συστάσεις απ'τον καθηγητή ή τον κομματικό φοιτητοπατέρα.
Κάπως έτσι,η εκπαιδευτική διαδικασία εκφυλίστηκε σε παραγωγή πτυχιούχων προς διορισμό.
Τα Πανεπιστήμια οικειοθελώς απέρριψαν την επαφή με την "καταραμένη αγορά",η επιχειρηματικότητα δαιμονοποιήθηκε ως αξιοκατάκριτη επιδίωξη του "κέρδους",η γνώση έγινε αυτιστική αυτοεκπληρούμενη προφητεία που απαιτούσε αποζημίωση ακόμη κι αν δεν ενδιέφερε κανέναν.
Οι πολίτες απαιτούσαν απ'το κράτος προστασία έναντι του ανταγωνισμού και επαγγελματική εξασφάλιση του πτυχίου τους και σε αντάλαγμα πουλούσαν την ψήφο τους στους πολιτικούς.
Είναι αλήθεια πως,σε όλη αυτή τη διαδικασία,η αριστερά δεν είχε ποτέ επίσημη κυβερνητική ευθύνη.Μα όλη η διαδικασία καθεαυτή,απηχούσε την αριστερή ιδεολογική αντίληψη και τελούσε υπό την απόλυτη αποδοχή της.
Το κράτος-πάτρωνας φροντίζει τον πολίτη-πελάτη κι ο τελευταίος του εμπιστεύεται τη ζωή του σε κάθε της εκδοχή: πρόκειται για την ενσάρκωση μιας σοσιαλιστικής ουτοπίας έστω και σε light εκδοχή,χωρίς δηλαδή διώξεις των αντιφρονούντων ή αστυνομικό κράτος.

Σε ηθικό επίπεδο,όλο αυτό το σύστημα διαπνέεται από μια βαθιά υποκρισία.
Αντιτίθεται στα ιδιωτικά Πανεπιστήμια,με επιχειρηματολογία σοσιαλιστικού τύπου,αλλά ενθαρρύνει τις αθρόες μεταγραφές φοιτητών από ιδιωτικά Πανεπιστήμια του εξωτερικού στα εγχώρια δημόσια Πανεπιστήμια.
Κομπάζει περί δωρεάν Παιδείας,αλλά ανέχεται την εκροή συναλλάγματος στην ιδιωτική Παιδεία του εξωτερικού,ως ενδιάμεσο στάδιο πριν τη μετεμφύτευσή της στην πατρώα ακαδημαική κοινότητα.
Δηλώνει δήθεν αντίθετο στην "παραπαιδεία" (φροντιστήρια),αλλά έχει φροντίσει -αρνούμενο τις αξιολογήσεις των δημόσιων εκπαιδευτικών και ενθαρρύνοντας την τυραννία του συγγράμματος-να την καταστήσει απαραίτητη σε όσους επιθυμούν την επιτυχία στις Πανελλήνιες εξετάσεις!
Κατακεραυνώνει την "εμπορευματοποίηση της γνώσης" και την ίδια στιγμή ιδρύει ΤΕΙ σε κάθε γωνιά της χώρας με μοναδικό κριτήριο την τόνωση της οικονομίας των τοπικών κοινωνιών.
Ομνύει στην αρχή της "γνώσης για τη γνώση",αλλά ενθυλακώνει ευχαρίστως τις επιδοτήσεις που συντηρούν αδιάφορες πανεπιστημιακές έδρες στη ζωή.
Αντιτίθεται στην αξιολόγηση,γιατί υποψιάζεται παντού μεθοδεύσεις και σκοπιμότητες και ταυτόχρονα καθιστά ικανούς για αποφοίτηση τους πάντες (άραγε τούτο δεν υποκρύπτει σκοπιμότητα?).
Ρητορεύει περί Πανεπιστημιακού ασύλου και ακαδημαικών ελευθεριών και ταυτόχρονα ανέχεται τραμπουκισμούς ποικίλων ατόμων εντός και εκτός αμφιθεάτρων.

Πρόκειται για αναχρονισμό,προσκολλημένο σε ιδεοληψίες της δεκαετίας του '80.
Κοιτάζοντας προς τα πίσω,στην Ιατρική Σχολή του ΑΠΘ,απ'την οποία αποφοίτησα,θα έλεγα πως ήταν μια μέτρια Σχολή.Με εξαίρεση λίγες έδρες,οι υπόλοιπες ήταν από ανεπαρκείς έως για κλάματα.Ενδεικτικά θα αναφέρω πως δώσαμε εξετάσεις δερματολογίας από σημειώσεις (χωρίς Άτλα!) και πέρασα το μάθημα της Χειρουργικής χωρίς να έχω ράψει τραύμα (έμαθα μετά,στο Αγροτικό...).

Η εκπαίδευση είναι μαθητεία που διαρκεί δια βίου.Αλίμονο σε όσους επιζητούν να "πάρουν ένα πτυχίο και να αράξουν".Αλίμονο στις κοινωνίες που ενθαρρύνουν τέτοιες αντιλήψεις!
Επιπλέον."δεν κάνουν όλοι οι άνθρωποι για τα γράμματα",δεν είναι κακό να το παραδεχτούμε.Μπορούμε να τους μάθουμε γραφή κι ανάγνωση και να τους κατευθύνουμε σε εκμάθηση τεχνικών επαγγελματικής κατάρτισης.
Τέλος,η μάθηση,οι γνώσεις,δεν αποτελούν ούτε εισιτήριο επαγγελματικής επιβίωσης,ούτε πολύ περισσότερο συνταγή για την κατάκτηση της ευτυχίας στη ζωή!

Πικρές αλήθειες αλλά απαραίτητες για να γυρίσουμε σελίδα...

28/2/2014

Wednesday, February 5, 2014

Malisunda fames

http://www.capital.gr/News.asp?id=1952894
Η Ιταλική κυβέρνηση ξεκινά δικαστικό αγώνα κατά του οίκου χρηματοπιστωτικής αξιολόγησης "Standard&Poor's" με το επιχείρημα πως 
"κατά την αξιολόγηση της Ιταλίας,ο οίκος δεν έλαβε υπ'όψιν του την πλούσια πολιτισμική κληρονομιά της χώρας"!

Με άλλα λόγια,επειδή η Ιταλία είναι μια χώρα με πλούσια πραγματικά πολιτιστική παραγωγή και καλλιτεχνική ιστορία,η SP θα έπρεπε να αξιολογήσει ευνοικότερα την πιστοληπτική της ικανότητα!
Ράβδος εν γωνία άρα βρέχει!

Το επιχείρημα φυσικά στερείται σοβαρότητας.
Η ιστορία κάθε χώρας είναι καταγεγραμμένη και ανήκει στο παρελθόν.
Η πιστοληπτική της ικανότητα όμως αποτελεί σημερινό χαρακτηριστικό και έχει να κάνει με τα χαρακτηριστικά της οικονομίας της.
Τα δυο στοιχεία-πολιτισμική κληρονομιά και οικονομική ευρωστία-μόνο με μια εξαιρετικά διασταλτική ερμηνεία μπορούν να συσχετιστούν και πάλι πολύ αμφίβολα!

Αλλά ακόμη κι αν η ιστορία μπορούσε να αποτελέσει πρόκριμα για την πιστοληπτική ικανότητα μιας χώρας,ποιά άραγε ιστορικά στιγμιότυπα θα έπρεπε να προκριθούν? Κάθε χώρα έχει φωτεινές και σκοτεινές ιστορικές στιγμές.Η Ιταλία υπήρξε κοιτίδα της Αναγέννησης αλλά και του Φασισμού! Του Da Vinci,του Michelangelo,των Μεδίκων, αλλά και του Βοργία και του Μακιαβέλλι! Δώρησε αριστουργήματα στην ανθρωπότητα,αλλά έστειλε τον Bruno στην πυρά! Τίμησε την ιστορία της στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και την ατίμασε στο Δεύτερο! Γέννησε την Όπερα αλλά και τη Μαφία! Τις Φερράρι,τις Λαμποργκίνι,τις Μαζεράτι,την πίτσα και τα μακαρόνια,την υψηλή ραπτική,αλλά και τη Σικελική βεντέτα,την ευρεία πολιτική διαφθορά,το θρησκευτικό φανατισμό! Είναι πατρίδα του ιστορικού συμβιβασμού,αλλά και των ερυθρών ταξιαρχιών! Του Μαλατέστα,αλλά και του Μουσολίνι! Του Φελλίνι αλλά και της τσόντας! Των τεσσάρων κατακτημένων μουντιάλ,αλλά και του κατενάτσιο! Της Monicca Bellucci αλλά και των υστερικών στριγγλών!

Δε χρειάζεται να μακρηγορήσουμε!
Για κάθε φωτεινό παράδειγμα,υπάρχει μια αντίστοιχη σκιά!
Οι άνθρωποι-και οι λαοί-δεν είναι πλάσματα αλάνθαστα,αγγελικά πλασμένα,αλλά κοινοί θνητοί ικανοί για τη δημιουργία και την καταστροφή.
Η προσφυγή στην Ιστορία,είναι ένα εξαιρετικά αμφιλεγόμενο μονοπάτι...

Ωστόσο,κάθε λαός τείνει να ωραιοποιεί το παρελθόν του.Σε τέτοιο βαθμό,ώστε να το χρησιμοποιεί ως επιχείρημα αποενοχοποίησης και μεγαλείου!
Η ιστορία που διδάσκουν τα σχολεία-παντού-εξυπηρετεί λίγο-πολύ τα προκατασκευασμένα στερεότυπα "εθνικού μεγαλείου"!

Ο μέσος Ιταλός λοιπόν,αναπόφευκτα αισθάνεται περήφανος για την καταγωγή του,πεπεισμένος πως ανήκει σε μια "πολιτισμικά υπέρτερη χώρα".
Αυτού του είδους η απροκάλυπτη αυτοκολακεία την οποία καλλιεργούν τα εκπαιδευτικά συστήματα ανά τον κόσμο,έχει δυο βασικές αρνητικές επιπτώσεις στενά συνυφασμένες.

Η πρώτη είναι η αδυναμία του μέσου πολίτη να κατανοήσει τις πραγματικές διαστάσεις της ιστορικής του παρουσίας.Δεν προσλαμβάνει τον εαυτό του ως έναν απλό άνθρωπο,βιολογικά ισότιμο με κάθε άλλον συνάνθρωπό του όπου γης,αλλά ως μια "εξέχουσα ιστορική παρουσία" που περίπου περιποιεί τιμή στην ανθρωπότητα!
Αυτή η καλλιεργημένη υποσυνείδητη έπαρση,συμβαδίζει με ένα αναπόφευκτο συναίσθημα αριστοκρατικότητας,το οποίο πολύ συχνά εκδηλώνεται ως απροκάλυπτος ρατσισμός έναντι των αλλοεθνών: "εμείς,είμαστε ανώτεροι"!

Η δεύτερη επίπτωση-λογικό επακόλουθο της προηγούμενης-είναι πως αυτό το ψυχολογικό υπόβαθρο δυσχεραίνει την προσέγγιση και συνεννόηση των λαών!
Οι μεν υποβλέπουν τους δε,είτε ως "ιστορικούς εχθρούς",είτε ως "ένοχους παλαιών συμφορών",είτε ως "πολιτισμικά υποδεέστερους,ενίοτε δε και φυλετικά κατώτερους".

Σ'αυτό το κλίμα,είναι λογικό να ευδοκιμούν πολιτικοί που κολακεύουν τα προκατασκευασμένα στερεότυπα του πλήθους.Πολιτικοί που προκρίνουν αντιλήψεις "εθνικού μεγαλείου" και "υπεροχής της φυλής".Κοινοί δημαγωγοί και λαικιστές δηλαδή.
Στην αγαπημένη γείτονα χώρα,ένας τέτοιος όψιμος πολιτικός αστέρας,υψηλής δημοφιλίας είναι βέβαια ο Beppe Grillo .
Η δημοφιλία του,αναπόφευκτα,συμπαρασύρει ολόκληρο το πολιτικό σύστημα σε θέσεις συγγενείς σε ό'τι έχει να κάνει με ζητήματα που άπτονται της "εθνικής υπεροχής" της χώρας.
Έτσι εξηγείται και η παρανοική προσφυγή του Ιταλικού κράτους έναντι της SP επειδή η τελευταία "δεν εκτίμησε" το αυτονόητο "μεγαλείο του"!

Το χειρότερο βέβαια είναι πως τέτοιες προσεγγίσεις της πραγματικότητας,δυσχεραίνουν την αντιμετώπιση των προβλημάτων της.Αντί της ανάλυσης και του ορθολογικού σχεδιασμού,ανέξοδες αναζητήσεις φανταστικών λύσεων συνδεδεμένων με ιστορικές επινοήσεις μεγαλείων.
Όταν η αφήγηση δε συμβαδίζει με την καθημερινή εμπειρία,το επόμενο στάδιο είναι η συνωμοσιολογία: μόνο αυτή εξηγεί πειστικά την ασυμβατότητα ανάμεσα σε όσα οι πολίτες φαντασιώνονται και σε όσα στην πράξη βιώνουν!

Ο Bastiat συνόψισε το φαινόμενο σε μια γνωστή ρήση του: "οι πιο παράλογες θεωρίες,έχουν την ευκαιρία τους,όταν οι άνθρωποι υποφέρουν: malisunda fames"!
Δεν αρκεί όμως μόνο ο πόνος,για την υιοθέτηση του παραλογισμού.Χρειάζεται και μια ιδεολογική προεργασία,κατά την περίοδο της ευημερίας.Αυτήν ακριβώς την παρέχουν οι προσεγγίσεις ιστορικού εθνικού μεγαλείου των εκπαιδευτικών συστημάτων των κρατών.

Υπάρχει μήπως κάποιο αντίδοτο στην προπαγάνδα αυτή?
Ίσως,η διεθνιστική αντίληψη,η προώθηση αντιλήψεων πανανθρώπινης συνεργασίας,η υιοθέτηση ενός υπερεθνικού ανθρωπισμού.
Αλλά η χαρτογράφηση των μονοπατιών του,είναι μια εξαιρετικά απαιτητική και μακρά διαδικασία,κυρίως γιατί υπερβαίνει τα σχηματοποιημένα ιδεολογήματα της δεξιάς και αριστεράς και μάλλον ίσταται πέραν της κηδεμονίας των επαγγελματιών της πολιτικής.

5/2/2014