Πίσω από τις σχέσεις εκκλησίας-κράτους

Οι κατά καιρούς συζητήσεις για τις σχέσεις εκκλησίας-πολιτείας,μπορεί μεν να εστιάζουν σε συγκεκριμένα ζητήματα (όπως π.χ η μισθοδοσία των κληρικών),αλλά συνήθως εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ιδεολογικών αναφορών και κοσμοαντιλήψεων.
Αυτό είναι πολύ σαφές προκειμένου για την αριστερά,η οποία εκ φύσεως πολιτικοποιεί κάθε ζήτημα ανθρώπινων ή και συλλογικών σχέσεων,έχει δε διατυπωμένη άποψη για το χριστιανισμό ως ιστορικό φαινόμενο και για τη σημασία του ως παράγοντα κοινωνικών διεργασιών.
Για να μιλήσουμε χωρίς περιστροφές,ο ιστορικός υλισμός που αποτελεί το φιλοσοφικό θεμέλιο του μαρξισμού και των διακλαδώσεών του,απορρίπτει κάθε μεταφυσική αναφορά ως ανορθολογική και κάθε θρησκευτική εκδήλωση ως αποπροσανατολιστική των ουσιαστικών προβλημάτων που "οφείλουν" να απασχολούν τον άνθρωπο.
Η γνωστή αποστροφή του Μαρξ πως "η θρησκεία είναι το όπιο του λαού",αποκρυσταλλώνει αυτήν ακριβώς την θεωρητική προσέγγιση της αριστεράς.
Η κλασσική μαρξιστική αριστερά είναι άθεη,άθρησκη και-κατά κανόνα- αντικληρικαλιστική*.
Αυτό άλλωστε επιβεβαιώνει και η ιστορική εμπειρία: κάθε κομμουνιστικό καθεστώς οπουδήποτε κι αν εγκαταστάθηκε,απαγόρευσε τις θρησκευτικές εκδηλώσεις,τη θρησκευτική λατρεία εν γένει,έκλεισε ή κατεδάφισε ναούς και θρησκευτικούς χώρους,δίωξε,εκτόπισε,βασάνισε και εκτέλεσε χιλιάδες ιερείς οποιουδήποτε δόγματος.

Στον Ευρωπαϊκό χώρο,για ιστορικούς λόγους ο χριστιανισμός υπήρξε η κυρίαρχη θρησκεία που επικράτησε για αιώνες και συνέβαλλε αποφασιστικά στη διαμόρφωση του Δυτικού πολιτισμού.
Είναι αλήθεια πως οι εκπρόσωποί του πραγματοποίησαν υπερβάσεις,πολιτεύτηκαν συναλλασσόμενοι δολίως,καταδίωξαν τους αιρετικούς και τους άθεους,επιχείρησαν να ασκήσουν κοσμική εξουσία και συχνά υποδαύλισαν μίση και πάθη που βρήκαν την πληρέστερη έκφρασή τους στους θρησκευτικούς πολέμους που μάστισαν την Ευρώπη.
Είναι ωστόσο εξίσου αληθές πως οι χριστιανικές εκκλησίες της Δύσης σταδιακά προσαρμόστηκαν στα πολιτικά ήθη των κοινωνιών,απώλεσαν θέλοντας και μη τον εξουσιαστικό τους οίστρο,υποτάχθηκαν σε μεγάλο βαθμό στο κοσμικό κράτος και στην εξουσία του. Η ανεξιθρησκεία και η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης αποτελούν στοιχεία της καθημερινότητας του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού.

Το ζήτημα που τίθεται εν προκειμένω,έχει να κάνει με τη διαμόρφωση της ιστορικής φυσιογνωμίας της Δύσης υπό την επίδραση και του χριστιανισμού,σε σχέση με τη σύγχρονη εποχή στην οποία η νεωτερικότητα αμφισβητεί το λόγο ύπαρξης του θρησκευτικού φαινομένου,θεωρεί την ιδέα του έθνους παρωχημένη σε σχέση με την παγκοσμιοποιημένη κοινωνία και προβάλλει ένα αυτόνομο μοντέλο ανθρώπου-πολίτη δίχως αναφορές στις ηθικές παραδόσεις της κοινωνίας εντός της οποίας το άτομο ζει και ενεργεί.
Ο ιστορικός ρόλος του χριστιανισμού δεν αμφισβητείται,αλλά θεωρείται πλέον περαιωθείς. Δεν αναγνωρίζει η νεωτερική σκέψη ρόλο στη μεταφυσική,την απορρίπτει ως δεισιδαιμονία,θεωρεί τη θρησκεία μια ανωμαλία της ανθρώπινης σκέψης.
Περαιτέρω,αμφισβητείται το έθνος ως οντότητα στερούμενη περιεχομένου,αλλά κυρίως ως πολιτική ιδέα λειτουργική,μπροστά στις προκλήσεις του παγκοσμιοποιημένου χωροχρόνου. Το έθνος θεωρείται πρόσκομμα στην ολοκλήρωση της υλοποίησης του παγκόσμιου χωριού,τα σύνορα φαντάζουν εμπόδια στην πολιτισμική ομογενοποίηση και "συναδέλφωση" των λαών,οι σημαίες αντιμετωπίζονται ως σύμβολα μισαλλοδοξίας,ο πατριωτισμός ως εξωραϊσμός του ολέθριου εθνικισμού και των όσων αυτός συνεπάγεται.
Τέλος,ο άνθρωπος,δεν είναι πια το "ενεργούμενο των παραδόσεων" της κοινωνίας του,οφείλει να τις υπερκεράσει και -εν ονόματι της ελευθερίας- να αρθεί πάνω και έξω απ'αυτές: ένα ον υπερεθνικό,άεθνο,με αναφορές μόνο των υλικών συναλλαγών του,προσδιοριζόμενο αποκλειστικά από τις υλικές συνθήκες της ζωής του.
Κάθε αίτημα της νεωτερικότητας εμπεριέχει εν σπέρματι έγκυρες ενστάσεις. Οι θρησκείες πράγματι υπήρξαν όργανα εξουσίας,ο εθνικισμός πράγματι αιματοκύλισε την Ευρώπη,ο άνθρωπος όντως βασανίστηκε για να χειραφετηθεί από τις παραδόσεις και τον ηθικό κομφορμισμό της κοινωνίας του!
Αλλά κάθε απόπειρα της νεωτερικότητας να οδηγήσει τα αιτήματά της στα άκρα,δημιουργεί νέα αδιέξοδα.
Κάθε προσπάθεια απελευθέρωσης του ανθρώπου δια της αποδόμησης των αναφορών της ιστορικής του παρουσίας,δημιουργεί συνθήκες μιας νέας υποδούλωσης.

Οι θρησκείες εμπεριέχουν πράγματι κάποιο στοιχείο εξουσιαστικής επιβολής,αλλά την ίδια στιγμή εκφράζουν μια εσωτερική ανάγκη πολλών ανθρώπων.Η  ολοκληρωτική άρνηση της θρησκευτικότητας-λόγω των εξουσιαστικών αυθαιρεσιών του ιερατείου-παραγνωρίζει ένα ουσιώδες χαρακτηριστικό της ανθρώπινης ύπαρξης,αυτό της υπαρξιακής αγωνίας και της συνακόλουθης ανακούφισής της. Να ελευθερώσουμε τον άνθρωπο από τα δεσμά του ιερατείου είναι ένα πράγμα,να του αρνηθούμε τη θρησκευτική έκφραση είναι κάτι άλλο,εντελώς διαφορετικό. Να το πράξουμε δε αυτό εν ονόματι του Διαφωτισμού και του ορθού λόγου,είναι κάτι που συνιστά λογική αυθαιρεσία και ιστορική αστοχία.
Οι παραδόσεις των κοινωνιών,το ηθικό πλαίσιο που αυτές απαρτίζουν,αναμφίβολα διακρίνονται από ικανού βαθμού κομφορμισμό.Άλλωστε εξ ορισμού κάθε παράδοση είναι συντηρητική.Να αναδείξουμε τον οπισθοδρομικό χαρακτήρα κάποιων ηθών είναι ένα ζήτημα,να αρνηθούμε την παράδοση και τον κοινωνικό της ρόλο εν όλω,είναι κάτι εντελώς διαφορετικό.Κάθε κοινωνία συγκροτείται μεταξύ άλλων και από μια ηθική παράδοση,με τα θετικά και τα αρνητικά της,αλλά πάντως υπαρκτή. Δεν υπάρχει ιστορικό παράδειγμα κοινωνικής συγκρότησης δίχως παραδόσεις και δεν μπορώ να φανταστώ πως μπορεί να υπάρξει.
Η ιδέα του έθνους τέλος,εμπεριέχει ικανό βαθμό αοριστίας,ανοιχτό σε αυθαίρετες ερμηνείες.Αλλά και ποια ιδέα εξαιρείται απ'αυτά τα χαρακτηριστικά; Η φιλία,η αλληλεγγύη,η αγάπη,η ελευθερία,η δικαιοσύνη,η ανεξαρτησία,η δημοκρατία και κάθε ιδέα εν γένει,δεν αμπεριέχουν την αοριστία και την ασάφεια ως χαρακτηριστικό τους; Αν οι ιδέες μπορούσαν να περιγραφούν πλήρως και να οριστούν με ακρίβεια,θα έπαυαν να είναι ιδέες και θα μετατρέπονταν σε μαθηματικές εξισώσεις ή σε μηχανολογικές κατασκευές! Η ιδέα εξ ορισμού εμπεριέχει την αοριστία κι αυτό οδηγεί σε πολλαπλές υποκειμενικές ερμηνείες της. Στείρος λοιπόν ο επιθετικός εθνικισμός,πράγματι,καταστροφικός για την ειρηνική συνύπαρξη των ανθρώπων.Αλλά ποιός μπορεί να αρνηθεί τη σημασία της ιδέας του έθνους στη συγκρότηση των σύγχρονων κρατών; Περαιτέρω,ποιος μπορεί να απαγορεύσει σε κάποιον άνθρωπο να συγκινείται με την ιδέα της πατρίδας,το άκουσμα του εθνικού ύμνου,τη θέα της σημαίας του;

Οι επιταγές της νεωτερικότητας εκκινούν από εύλογες ενστάσεις. Αλλά,επεκτείνοντας στα άκρα την κριτική τους επί του έθνους,της παράδοσης,της θρησκευτικότητας,επειχειρούν να οικοδομήσουν μια ουτοπία στην οποία αφελώς φαντάζονται ελεύθερους ανθρώπους δίχως αναφορές σε πατρίδα,θρησκευτική πίστη ή ηθική παράδοση.
Δεν ξέρω αν είναι ποτέ εφικτή μια τέτοια δημιουργία.
Ακόμη κι αν είναι όμως,δεν μπορώ να φανταστώ πως θα αφορά ανθρώπινα όντα,αλλά μάλλον εξωανθρώπινες οντότητες δίχως δυνατότητα συνδιαμόρφωσης με το περιβάλλον τους,δίχως αγωνίες,δίχως συναισθηματικές εξαρτήσεις από αυτό,δίχως αναφορές σε αφηρημένες ιδέες,δίχως καλλιτεχνική δημιουργία,δίχως δάκρυ...
Υπάρχει ελευθερία δίχως δάκρυ;
Υπάρχει ανθρώπινη κοινότητα δίχως δάκρυ;

Αντί επιλόγου,θα επικαλεστώ τον Όκαρ Ουάιλντ: "είμαστε όλοι μέσα στο βούρκο,μερικοί όμως κοιτάζουμε τ'αστέρια"!
Γι'αυτούς του τελευταίους,γράφω τις ταπεινές μου σκέψεις...


(*) Ο αντικληρικαλισμός της αριστεράς,δεν αποτελεί θέσφατο! Απόδειξη,οι χιλιάδες θρήσκοι Έλληνες ψηφοφόροι του ΚΚΕ (προσωπικά γνωρίζω αρκετούς),αλλά και οι έντονες θρησκευτικές αναφορές του τσαβισμού στη Βενεζουέλα! Κάθε ιδέα,όπως αναφέραμε,είναι ανοιχτή σε πολλαπλές υποκειμενικές ερμηνείες.Αυτό για μένα,συνιστά ένα από τα υπέροχα χαρακτηριστικά της ανθρώπινης ελευθερίας.

(**) Ο αναγνώστης του ιστολογίου,μπορεί εύλογα να διαπιστώσει μια διάσταση ανάμεσα σ'αυτήν την ανάρτηση και σε μια παλιότερή μου https://nikorestis.blogspot.com/2012/09/blog-post.html
Η διάσταση είναι πράγματι υπαρκτή και οφείλεται στην εξέλιξη του προσωπικού μου προβληματισμού.Οι ιδέες μου εξελίσσονται αναπόφευκτα.Την εξέλιξή τους,ας την κρίνει ο αναγνώστης.

(***) Στη φωτογραφία,Γερμανοί και Βρεταννοί στρατιώτες παίζουν ποδόσφαιρο στη no man's land σε μια σύντομη ανακωχή του ΑΠΠ.
Τι υπέροχη "α-νόητη παράδοση"  το ποδόσφαιρο! Τι υπέροχες "α-νοησίες" τα παιχνίδια των ανθρώπων!


23/11/2018

Η ελευθερία ως ομορφιά

Οι διαχρονικοί εχθροί της ομορφιάς εν συντομία:

Στην αρχή,ήταν οι θρησκείες.Πολέμησαν την ομορφιά στο όνομα της αγνότητας.Αρνήθηκαν το κάλλος λόγω πουριτανικής ηθικής.

Στη συνέχεια,ήταν ο σοσιαλισμός.Πολέμησε την ομορφιά στο όνομα του εξισωτισμού.Αρνήθηκε την ατομική γοητεία,στο όνομα της κολλεκτιβιστικής προόδου.

Εσχάτως,προέκυψε ο λελεδισμός.Εχθρεύεται την ομορφιά,στο όνομα της πολιτικής ορθότητας! Την έκφραση θαυμασμού προς το ωραίο,τη χλευάζει ως σεξισμό!

Ματαιοπονούν ασφαλώς όλοι τους: η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο...

Ο πουριτανισμός,δηλαδή η επίκληση της αγνότητας ως ηθικού πλεονεκτήματος στην πιο ακραία της μορφή,υπέστη στη διάρκεια των αιώνων ποικίλες μεταμορφώσεις.
Στην αρχή υπήρξε αμιγώς θρησκευτικός.Η πλειονότητα των θρησκειών των ανθρώπων ομνύει στην "ηθική αγνότητα" και αντιτάσσεται στην ηδονοθηρία.Καμία θρησκεία δεν έχει "Επικούρεια" φιλοσοφία ζωής.
Βέβαια,υπήρξαν και οι ιστορικοί υπονομευτές του θρησκευτικού πουριτανισμού.Στο χριστιανικό κόσμο,ως τέτοια υπονόμευση μπορεί να θεωρηθεί το "'Ασμα Ασμάτων" του Σολομόντα,το "Μωρίας Εγκώμιον" του Έρασμου και το "Δεκαήμερο" του Βοκάκκιου.Αλλά το τελικό χτύπημα,το έδωσε η Αναγέννηση: εκείνη την ιστορική περίοδο,το αίτημα για τη σύζευξη του θεανθρώπινου Δράματος με το Κάλλος της Δημιουργίας,η λατρεία του Θεού-Πατέρα μέσω της αποθέωσης της Μητέρας του Θεού,οδήγησε τους ζηλωτές σε αναδίπλωση.Στο εξής το κάλλος θα αποτελεί απαραίτητο συστατικό στοιχείο της χριστιανικής θρησκευτικότητας,τουλάχιστον για όσους ιερείς διαθέτουν την απαραίτητη κοινωνική ευφυία.

Στον ισλαμικό κόσμο,υπονόμευση του πουριτανισμού μπορεί κανείς να συναντήσει στο "Ρουμπαγιάτ" του Ομάρ Καγιάμ. Ενδεχομένως και σε άλλα χωρία,δεν έχω τις σχετικές γνώσεις για να τοποθετηθώ. Η αλήθεια είναι πάντως,ότι ως γενική εντύπωση,το αίτημα της ομορφιάς στη θρησκεία του Μωάμεθ μοιάζει δευτερεύον.

Μετά τις θρησκείες,ο πουριτανισμός βρήκε καταφύγιο στην πολιτική.
Όχι μόνο στον Βικτωριανό Συντηρητισμό,όπως θα ανέμενε κανείς,αλλά και σε πολλές εκδοχές του Σοσιαλισμού.Και στους δύο χώρους,υπήρχε η ελευθεριάζουσα εκδοχή και η παραδοσιακή αντίστοιχη. Οι ορθόδοξοι κομμουνιστές είναι κατά κανόνα αμέμπτου ηθικολογίας ενώ,ακόμη και στερότυπα του λόγου και της ενδυμασίας τους,ακολουθούν την πουριτανική αντίληψη του κόμματος. Οι ελευθεριακοί σοσιαλιστές,διαθέτουν μεγαλύτερη ποικιλία ηθικών επιλογών.

Στη σύγχρονη εποχή,ο πουριτανισμός εκδηλώνεται δια της πολιτικής ορθότητας: ένας ολόκληρος κώδικας λέξεων και εκφράσεων,αλλά και μια αντίστοιχα απαγορευμένη/επιβεβλημένη θεματολογία,έρχονται να υπαγορεύσουν το νεο-πουριτανισμό που εμφανίζεται-ξανά- ως το ηθικό πρότυπο της εποχής μας.
Παράδειγμα επιβεβλημένης πολιτικά ορθής θεματολογίας: ο μετανάστης ως πρόσφυγας-θύμα που χρήζει φροντίδας και ενσωμάτωσης.
Παράδειγμα απαγορευμένης θεματολογίας: ο μετανάστης ως ψευδο-πρόσφυγας που επιχειρεί να λεηλατήσει τα προνόμια της δυτικής κοινωνίας που τον υποδέχεται.
Προφανώς υπάρχουν και οι δυο κατηγορίες.
Η πολιτική ορθότητα όμως,εμμονικά αποδέχεται μόνο την πρώτη εκδοχή ενώ,πεισματικά αρνείται τη δεύτερη.Ο πουριτανισμός της την οδηγεί στο βασανιστήριο της αυτοτιμωρίας: επιβάλλει στην κοινωνία την αίσθηση της ενοχής για κάθε μετανάστη και κατά συνέπεια,προκρίνει την άνευ περιορισμών ολοκληρωτική υποδοχή/ενσωμάτωσή του. Η υποκρισία του πουριτανισμού είναι πάντοτε δυο όψεων.Η μία αφορά το "λαό",ο οποίος πρέπει,οφείλει να υποταγεί στο ηθικό κήρυγμα των ιερέων.Η άλλη,αφορά τους ιερείς,οι οποίοι κηρύττουν για το λαό και όχι για τους ίδιους,εκκινούμενοι από ιδιοτελή κίνητρα και εξ υστεροβουλίας.
Η ρητορική της πολιτικής ορθότητας,είναι από την άποψη αυτή,απολύτως πουριτανική. Δεν έχει κανείς παρά να αναλογιστεί την αδιαφάνεια που κρύβεται πίσω από το "ανθρωπιστικό" έργο των ποικίλων ΜΚΟ,για να καταλάβει για ποιου είδους ιδιοτέλεια κάνουμε λόγο.


Τυγχάνω οπαδός της Επικούρειας φιλοσοφίας,της επιδίωξης της ηδονής στη ζωή,όχι υπό την έννοια της στενής υλικής απόλαυσης,αλλά υπό την έννοια της απουσίας πόνου,της εν γένει επιδίωξης της ευεξίας σώματος και ψυχής.Πάντοτε κατ'ανθρώπινο μέτρο και σε στενή συνάρτηση με τον κοινωνικό περίγυρο.
Δεν περιφρονώ την ασκητική ηθική,αντίθετα τη θεωρώ απαραίτητο συμπλήρωμα εκπαίδευσης της ανθρώπινης ψυχής,απλώς δεν μου ταιριάζει ως αποκλειστική πρόταση του βίου.
Εκτιμώ το κάλλος των ανθρώπινων δημιουργημάτων και γοητεύομαι από την ομορφιά σε κάθε της εκδοχή!
Για την ακρίβεια,υποτάσσομαι στην ομορφιά,δίχως ενοχές και δίχως να αισθάνομαι την ανάγκη εξηγήσεων.
Η αισθητική των πραγμάτων,μου λέει πολλά για το περιεχόμενό τους.
Οι ιδέες μου,έχουν σαφείς αισθητικές αναφορές.
Είμαι φιλελεύθερος,επειδή η ελευθερία αποτελεί το ιδανικότερο μέσο για την ανθρώπινη ευτυχία,αφενός μεν επειδή εξαλείφει την ένδεια,αφετέρου δε επειδή πολλαπλασιάζει την ανθρώπινη εκφραστικότητα και δημιουργία. Αυτά τα δυο χαρακτηριστικά,αποτελούν για μένα προϋποθέσεις για περισσότερη ομορφιά στη ζωή. Η ελευθερία και η ομορφιά συμβαδίζουν,στη δική μου αντίληψη των πραγμάτων.

Ως εκ τούτου,μπορεί μεν να προκρίνω τον ορθολογισμό,αλλά αναγνωρίζω τα όριά του. Ο ορθολογισμός αποτελεί χρήσιμο εργαλείο διαχείρισης της καθημερινότητας,αλλά η ομορφιά είναι εκ φύσεως μη ορθολογική κι ωστόσο,εξίσου αναγκαίο συστατικό της καθημερινότητας.
Όταν ο ορθολογισμός αρχίζει να υπεισέρχεται στην αισθητική,τότε ο κίνδυνος της πουριτανικής ηθικής υπονομεύει το κάλλος ως δυνατότητα έκφρασης.Η υπονόμευση όμως του κάλλους,είναι ταυτόχρονα υπονόμευση της ελευθερίας.

Προσπαθείστε να ανιχνεύσετε ίχνη χιούμορ σε χώρους όπως το κατηχητικό,η ΚΝΕ ή ένα απογευματινό τσάι πολιτικής ορθότητας: μάταιος κόπος ασφαλώς.
Προσπαθείστε να ανιχνεύσετε ίχνη καλαισθησίας αντίστοιχα: αν υπάρχουν,σύντομα η πουριτανική ρητορική τα εξαλείφει.
Το σημαντικότερο: προσπαθήστε να εντοπίσετε ειλικρίνεια ανθρώπινων σχέσεων( με μια λέξη:φιλία) ,σε τέτοιες συνευρέσεις! Εδώ κι αν η απόπειρα καθίσταται σισύφειο μαρτύριο!
Ας μη γελιόμαστε: η πουριτανική ηθική αποβάλλει κάθε αυθορμητισμό,εξαναγκάζει τον άνθρωπο να υποβάλλεται σε αυτολογοκρισία,τον μετατρέπει σε ενεργούμενο του πουριτανού ιεροεξεταστή!
Η ανθρώπινη ελευθερία,κάτω απ'αυτές τις συνθήκες,πάει περίπατο.

Από τη μέχρι τώρα εμπειρία μου,στους χώρους ιδεολογικοπολιτικών ζυμώσεων και δη στους παραπάνω που περιέγραψα,κατέληξα στο συμπέρασμα πως η ομορφιά,αν δε σώσει τον κόσμο όπως υποστήριζε ο Ντοστογιέφσκι,τουλάχιστον θα αποτελεί τον αστρολάβο του στον πλου προς την ελευθερία.
Κοινώς,ελευθερία και ομορφιά συμβαδίζουν.

Κι εγώ παραμένω,ένας αιρετικός και μόνος εστέτ-κάου μπόϊ...


9/10/2018

Γιατί δεν είμαι λελές

1) Επειδή δεν πιστεύω πως ο σοσιαλισμός μπορεί να λειτουργήσει. Συνεπώς δεν θρηνώ καμία δήθεν "χαμένη ευκαιρία" της αριστεράς,ούτε αναπολώ κάποια ιστορικά της στελέχη που έχουν αποδημήσει εις Κύριον.Θλίβομαι σαν άνθρωπος για την απουσία τους,αλλά δεν εκτιμώ πως θα μπορούσαν να θέσουν σε λειτουργία ένα σύστημα οικονομικά ανορθολογικό,όπως ο σοσιαλισμός.

2) Επειδή δεν χλευάζω το θρησκευτικό φαινόμενο και ειδικότερα τον Χριστιανισμό. Ανεξαρτήτως θρησκευτικών πεποιθήσεων και δίχως να παραβλέπω τις υπερβάσεις και τα εγκλήματα των ιερέων στη διάρκεια των αιώνων,αναγνωρίζω το Χριστιανισμό ως συστατικό στοιχείο της ταυτότητας του Δυτικού Πολιτισμού.

3) Επειδή δεν περιφρονώ την έννοια της πατρίδας,ούτε το ρόλο της οικογένειας στη δόμηση των ανθρώπινων κοινωνιών. Στέκομαι  απέναντι στον μισαλλόδοξο εθνικισμό και στο πρότυπο του πατέρα-Δεσπότη,αλλά ταυτόχρονα αγαπώ την πατρίδα μου και την οικογένειά μου. Με όλα τους τα λάθη και με όλες μου τις αδυναμίες,πορεύομαι μέσα τους και αντιλαμβάνομαι την ιστορική μου διαδρομή σε συνάρτηση με τη δική τους παρουσία. Δεν αποδέχομαι την ιδέα του ανθρώπου δίχως ιστορικό πλαίσιο,του άεθνου/ανέστιου/δίχως καταβολές "κοσμοπολίτη".Σέβομαι όσους αισθάνονται έτσι,απλά διαφωνώ.

4) Επειδή δεν είμαι οπαδός του ιστορικού υλισμού.Δεν πιστεύω ότι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό των ανθρώπινων πραγμάτων είναι η οικονομία,αυτή είναι κατεξοχήν μαρξιστική άποψη.Ταυτίζομαι με όσους εκτιμούν πως δεν υπάρχουν οικονομικοί σκοποί,υπάρχουν μόνο οικονομικά μέσα για την επίτευξη ηθικών επιλογών στους ανθρώπους. Εκτιμώ ότι "ούκ επ άρτω μόνον ζήσεται άνθρωπος".Αποδέχομαι την ελεύθερη αγορά και την ελεύθερη οικονομία όχι μόνο για τις οικονομικές,αλλά κυρίως για τις ηθικές τους επιπτώσεις στις ανθρώπινες κοινωνίες. Αναγνωρίζω ταυτόχρονα,τα όρια των επιδράσεών τους,καθώς και τα αδιέξοδά τους.Δεν υπάρχει τελειότητα στα ανθρώπινα πράγματα.

5) Επειδή είμαι Χριστιανός.Αιρετικός κατά πάσα βεβαιότητα,σπανίως εκκλησιαζόμενος,βαθιά απεχθανόμενος το φαρισαϊσμό κλήρου και πιστών,αλλά εντούτοις πιστός.Πιστεύω στον γλυκύ Ιησού της αγάπης και της συγγνώμης. Συντηρώ συνεπώς προσωπικές επιλογές ανορθολογισμού και ενστίκτου,δεν θεοποιώ τον Καρτεσιανό ορθολογισμό,μολονότι τον χρησιμοποιώ στις καθημερινές μου συναλλαγές. Πιστεύω σ'αυτό που ο Τσώρτσιλ αποκαλούσε "την ιδέα μιας ηθικής διακυβέρνησης του Σύμπαντος".

6) Επειδή στέκομαι κριτικά απέναντι στην ανεξέλεγκτη μετανάστευση,τη θεωρώ φαινόμενο επικίνδυνο για τη συνοχή των Δυτικών κοινωνιών και πιστεύω πως πρέπει άμεσα να περιοριστεί. Είναι άλλο πράγμα η ελεύθερη μετακίνηση πολιτών εντός ενός κράτους ή μιας ένωσης κρατών και εντελώς άλλο η άνευ περιορισμών διασυνοριακή μετακίνηση πληθυσμών. Τέτοιο φαινόμενο ουδέποτε υπήρξε ιστορικά υπό συνθήκες ειρήνης,καθόσον αντίκειται σε κάθε οικονομική λογική. Επιπλέον,η πολιτισμική ασυμβατότητα των ανθρώπινων κοινωνιών,δεν μπορεί να περιφρονείται,ούτε να εκβιάζεται η συνύπαρξη ανθρώπων με εντελώς διαφορετικές κουλτούρες. Αλλά και η  κυριαρχία κάθε κράτους πρέπει να γίνεται σεβαστή,δεν μπορούν να καταλυθούν τα κράτη στο όνομα της παγκόσμιας ανθρώπινης κοινότητας,που είναι μια ουτοπία.

7) Επειδή δεν εργαλειοποιώ τη διαφορετικότητα,ούτε επιθυμώ να επιβάλλω τις μειοψηφικές τάσεις ως κανόνα. Σέβομαι κάθε επιλογή σεξουαλικού προσανατολισμού,θρησκείας,διαιτητικών προτιμήσεων κ.ο.κ αλλά δεν περιφρονώ όσους εξακολουθούν να δρουν και να επιλέγουν "παραδοσιακά". Πιστεύω στην αξία της παράδοσης,χωρίς να παραβλέπω τις σκοτεινές της αποχρώσεις,αλλά δεν είμαι κάθετα απορριπτικός.

8) Επειδή δεν είμαι πολιτικά ορθός. Δεν πιστεύω πως οι λέξεις έχουν ηθικό περιεχόμενο,ούτε πως ο "εξωραϊσμός" τους βελτιώνει ηθικά την κοινωνία. Αν πεις "Ρομά" αντί "γύφτος",δεν έχεις βελτιώσει ηθικά την ανθρωπότητα.Αν πεις "έγχρωμος" αντί για "μαύρος",δεν έχεις μειώσει το ρατσισμό.Αν πεις "παράτυπος μετανάστης" αντί "λαθρομετανάστης",δεν έχεις μεταβάλλει επί το θετικότερον το φαινόμενο. Αντίθετα,η εργαλειοποίηση των λέξεων,αποτελεί πολιτικό όπλο δια του οποίου επιχειρεί η αριστερά (και ο λελεδισμός) τη χειραγώγηση του πολιτικού διαλόγου. Αυτός που ελέγχει τις λέξεις,ελέγχει και τη σκέψη των ανθρώπων,είναι γνωστό. Απεχθάνομαι κάθε έλεγχο της ανθρώπινης σκέψης.

9) Επειδή πιστεύω στην καταστολή του εγκλήματος χωρίς αστερίσκους και θεωρώ την τιμωρία απαραίτητο συστατικό της διαδικασίας σωφρονισμού.Η αντίληψη περί "βελτιώσεως των ανθρώπων" εκτιμώ πως έχει όρια.Υπάρχουν άνθρωποι που ίστανται πέραν των κοινωνιών,είτε από επιλογή τους,είτε εξ ιδιοσυστασίας.Οι κοινωνίες έχουν ηθική υποχρέωση να τους συνδράμουν,πρωτίστως όμως έχουν δικαίωμα να αμυνθούν. Υποστηρίζω την αυστηροποίηση του υφιστάμενου ποινικού κώδικα.

10) Επειδή τέλος,προσπαθώ να παραμένω ταπεινός. Αυτό συνιστά μια θέση που ελέγχεται ως προς την αξιοπιστία της,αλλά την αφήνω στην κρίση του αναγνώστη. Ο μέσος λελές που γνωρίζω,είναι βαθιά αλαζόνας στα όρια της οίησης και ελάχιστα ανεκτικός στην αντίθετη άποψη,παρά τους ισχυρισμούς του.


Ενδεχομένως ο κατάλογος να είναι ατελής,επιφυλάσσομαι να επανέλθω.

ΥΓ: Περιέγραψα γιατί δεν είμαι λελές,το ότι είμαι φιλελεύθερος δεξιός,ελπίζω πως υπονοήθηκε εξ αντιδιαστολής.Αν όχι,το αναφέρω για να είμαι ξεκάθαρος.

ΥΓ2: Αν ο παππούς Adam Smith εμπίπτει στη δική μου ή στη λελέδικη αντίληψη,ας το κρίνει κι αυτό ο αναγνώστης.


24/9/2018

Το μπάχαλο ως πολιτική επιλογή

Η κυρίαρχη κριτική στην τελευταία κυβέρνηση Καραμανλή (2004-2009) αναφέρεται στις ευθύνες της για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό. Είναι γεγονός πως η κριτική είναι δικαιολογημένη και κάθε στατιστικός έλεγχος μπορεί να την επιβεβαιώσει.
Για μένα ωστόσο,το μεγαλύτερο σφάλμα της εν λόγω κυβέρνησης,υπήρξε η αδράνειά της κατά τη διάρκεια των ταραχών του Δεκεμβρίου 2008. Την περίοδο εκείνη,ολόκληρη η χώρα παραδόθηκε στη λεηλασία και την καταστροφή.Η Πολιτεία αμήχανη,παρακολουθούσε τους ταραχοποιούς να βανδαλίζουν σπίτια,οχήματα και καταστήματα ανενόχλητοι. Το Κράτος,ως συγκροτημένη μορφή κοινωνικής συνύπαρξης,συνθηκολόγησε μπροστά στην ωμή βία των μπάχαλων!

Αν μια επιχείρηση ή ένα κράτος χρεοκοπήσει,υπάρχουν οι προϋποθέσεις ανάταξης,εφόσον διασωθεί ο ηθικός πυρήνας της εργασίας και του οικονομείν: μόχθος,περιστολή δαπανών,ασκητεία,λελογισμένα έξοδα,αξιοπιστία στις συναλλαγές,προσαρμογή των αναγκών στα οικονομικά δεδομένα,επενδύσεις εύλογου ρίσκου κ.ο.κ
Αλλά τα γεγονότα του Δεκεμβρίου του 2008,καλλιέργησαν μια εντελώς αντίθετη αντίληψη κοινωνικής συμπεριφοράς: εκβιαστική επιβολή,προσφυγή στην ωμή βία,αρχή της καταστροφής,περιφρόνηση της ιδιωτικής περιουσίας και του δημόσιου χώρου,κατάργηση της κοινωνικής ειρήνης.
Είναι προφανές πως η γενιά που ριζοσπαστικοποιήθηκε εκείνη την περίοδο,χρειάζεται επανεκπαίδευση προκειμένου να εξορθολογίσει τη συμπεριφορά της. Αυτό με τη σειρά του απαιτεί χρόνο,ο οποίος δεν υπάρχει.
Το μεγαλύτερο εμπόδιο συνεπώς για την επανεκκίνηση της χώρας είναι ο πολιτικός εξτρεμισμός που εκμεταλλεύτηκε τη συνθηκολόγηση της κυβέρνησης Καραμανλή και κατέστη κοινωνικά επικυρίαρχος!

Στη διάρκεια της θητείας της παρούσας κυβέρνησης,το φαινόμενο εξελίσσεται δίχως καμία επιφύλαξη καθώς,δεν τηρούνται πια ούτε τα προσχήματα. Συμμορίες μπάχαλων του αριστερού εξτρεμισμού («Ρουβίκωνας») πραγματοποιούν ανενόχλητες επιδρομές σε στόχους της αρεσκείας τους,με την πλήρη πολιτική κάλυψη της κυβέρνησης. Η πλατεία Εξαρχείων έχει μετατραπεί σε γκέτο του κοινωνικού περιθωρίου και η περιήγησή της τις νυχτερινές ώρες συνιστά επικίνδυνο εγχείρημα.
Το Πεδίον του Άρεως,τα κτίρια που τελούν υπό κατάληψη εντός ή εκτός του Πανεπιστημίου,αποτελούν δυο ακόμη ενδεικτικά παραδείγματα. Ο διαβόητος νόμος Παρασκευόπουλου αποθαρρύνει τις διωκτικές αρχές και ενθαρρύνει την παραβατική συμπεριφορά.Άγνωστος αριθμός βαρυποινιτών έχει αποφυλακιστεί χάρις σ´αυτόν!
Σήμερα δόθηκε στη δημοσιότητα και το πόρισμα της επιτροπής Παρασκευόπουλου για την αντιμετώπιση της ανομίας στους Πανεπιστημιακούς χώρους: ένα υπόδειγμα ανεδαφικών προτάσεων κατευνασμού της παραβατικότητας,το οποίο παρέχει άλλοθι στους παρανομούντες και περιφρονεί στοιχειώδεις αρχές της ζωής.

Εκτιμώ πως,όσο πλησιάζουν οι εκλογές,το πεδίο της πολιτικής ασφάλειας θα αποτελέσει κρίσιμο χώρο αντιπαράθεσης. Με την οικονομία χρονίως τελματωμένη,δεν διαφαίνεται κρίσιμος χώρος ιδεολογικής διαμάχης. Το δόγμα «Νόμος και τάξη» (για την ακρίβεια,η αποδόμησή του) προσφέρεται για να καλλωπίσει η κυβέρνηση το τσαλακωμένο αριστερό της προφίλ.
Θα επενδύσει συνεπώς στο μπάχαλο.
Άλλωστε,το μπάχαλο τη νομιμοποίησε ηθικά,την ανέδειξε πολιτικά και της έδωσε τελικά την εξουσία.
Αν κάτι χαρακτηρίζει την κυβέρνηση με συνέπεια (μια κυβέρνηση απολύτως ασυνεπή σε ο,τι κι αν έχει εξαγγείλει),είναι η αισθητική αποδοχή του λούμπεν και η κολακεία του. Το μπάχαλο,αποτελεί το πολιτικό εργαλείο ανάδειξής του. Η βία άλλωστε,ουδέποτε απορρίφθηκε ως πολιτικό μέσο από τα στελέχη της κυβέρνησης της χώρας.

Αναμένω συνεπώς επιδείνωση των φαινομένων εξτρεμιστικής βίας αριστερής προέλευσης τους επόμενους μήνες.
Εδώ θα είμαστε για να διαπιστώσουμε αν θα διαψευστώ.


20/9/2018