Για το ´21 και το σήμερα

 Συνηθίζουν οι άνθρωποι να υπερεκτιμούν την ερμηνευτική τους δυνατότητα.

Ειδικά στο πεδίο των ιστορικών γεγονότων,είναι έντονη η προσπάθεια ένταξής τους σε συγκεκριμένα ερμηνευτικά σχήματα,τα οποία συχνά εξυπηρετούν ευρύτερες ιδεολογικές επιδιώξεις. Η επανάσταση του ´21 αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση τέτοιων θεωρητικών ασκήσεων.

Ήταν άραγε «κοινωνική»,όπως ισχυρίζονταν η αριστερά επί δεκαετίες;

Ήταν «αστική»,όπως τη βάφτισε το κκε φέτος ή μήπως «των απλών ανθρώπων»,όπως τη χαρακτήρισε ο πρόεδρος της πρώην ανανεωτικής (και νυν ριζοσπαστικής) αριστεράς;

Ήταν «φιλελεύθερη» στα πρότυπα του αγγλοσαξονικού κοινοβουλευτικού μοντέλου,όπως την αποτιμά μερίδα φιλελεύθερων διανοητών;

Ήταν «εθνική» στα πρότυπα του ευρωπαϊκού εθνικισμού της εποχής,κατά τη συντηρητική αντίληψη ή μήπως «εθνικο-θρησκευτική» κατά την αφήγηση του εκκλησιαστικού ιερατείου;

Δύσκολο ασφαλώς να απαντήσει κάποιος μονολεκτικά και με απόλυτο τρόπο. Ήταν κάτι απ´όλα τα παραπάνω μαζί και ταυτόχρονα κάτι πολύ περισσότερο από το άθροισμά τους (άλλωστε,αρκετά χαρακτηριστικά από τα παραπάνω δεν συναθροίζονται,αλλά μάλλον αντιτίθενται μεταξύ τους).

Οι άνθρωποι παλεύουν να ερμηνεύσουν,αλλά η ιστορία αδιαφορεί! Κυλάει σαν ορμητικό ποτάμι,εν πολλοίς ανεξερεύνητο. Ειρωνεύεται τις ανθρώπινες προθέσεις και εκδικείται κάθε προσπάθεια χειραγώγησής της. Αν τα κίνητρα της ανθρώπινης πράξης είναι σε μεγάλο βαθμό σκοτεινά,τα ιστορικά γεγονότα που συντίθενται από χιλιάδες ανεξιχνίαστα κίνητρα,εύλογα παραμένουν δυσερμήνευτα.

Μου αρέσει μια σκέψη του Ντε Μαιστρ: «το έθνος προϋπάρχει της ιστορικής του ανάδειξης»! 

Το Ελληνικό έθνος,ασφαλώς σφυρηλατήθηκε τους αιώνες που προηγήθηκαν της Επανάστασης! Ποια ήταν τα φυσιογνωμικά συστατικά του; Αυτό ας το απαντήσουν οι ιστορικοί,στο βαθμό που δύνανται.

Σημασία έχει πως η ιδέα του έθνους είναι η θεμελιώδης συνθήκη της ιστορικής ανάδειξης των σύγχρονων κρατών και ο ζωτικός όρος ύπαρξής τους. Δίχως εθνική συνείδηση,το νόημα του πολιτειακού μορφώματος θαμπώνει και χρειάζεται νέα νοηματοδότηση.

Σήμερα αυτή η νοηματοδότηση επιχειρείται με υλικό τον «δικαιωματισμό»!

Μπορούν να συγκροτηθούν βιώσιμες πολιτικές κοινότητες στη βάση του δικαιωματισμού; Υπό την επίκληση μιας διαρκώς διευρυνόμενης γκάμας ατομικών διεκδικήσεων εκ μέρους μαχητικών μειοψηφιών; Το μέλλον θα δείξει,αν και προσωπικά,παραμένω επιφυλακτικός.

Μήπως ο δικαιωματισμος δεν είναι τίποτε άλλο παρά καμουφλαρισμένος μηδενισμός που οραματίζεται την υπονόμευση κάθε θεμελίου κοινωνικής συγκρότησης;

Ενδεχομένως,οι ερμηνείες είναι κι εδώ ανοιχτές.

Παραμένω διακριτικά στο περιθώριο και παρακολουθώ.

Νυχτερινός παρατηρητής,ανένταχτος κι ελεύθερος...

27/3/2021