Total Pageviews

Sunday, August 4, 2013

Μια πρόταση για τον ΕΟΠΥΥ

Είναι αναγκαίο,για να επεξεργαστούμε ένα πρόβλημα να μπορούμε αξιόπιστα να το περιγράψουμε.Αυτό με τη σειρά του επιβάλλει ακριβείς μετρήσεις.Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία,αυτή τη στιγμή (20/6/2013) στη χώρα μας υπάρχουν 3,6 εκατομμύρια εργαζόμενοι, 2,7 εκατομμύρια συνταξιούχοι και 4,7 εκατομμύρια μη εργαζόμενοι (άνεργοι και λοιπές πληθυσμιακές ομάδες).

Το σύστημα περίθαλψης υπό κρατική πρόνοια,το οποίο εδώ και ενάμιση χρόνο υλοποιείται μέσω του ΕΟΠΥΥ,βασίζεται στη χρηματοδότηση του παρόχου υπηρεσιών υγείας από τμήμα του εισοδήματος των πολιτών. Με απλά λόγια,από τους εργαζόμενους παρακρατείται ένα ποσό κάθε μήνα,για να χρηματοδοτήσει τον ΕΟΠΥΥ.
Αν μελετήσουμε το σχετικό ΦΕΚ περί ΕΟΠΥΥ (18/12/2012) θα διαπιστώσουμε πως η χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ προβλέπεται

"Οι πόροι του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. προέρχονται από:
• τις προβλεπόμενες εισφορές ασφαλισμένου – εργο−
δότη – συνταξιούχων – ασφαλιστικού ταμείου
• την ετήσια επιχορήγηση από τον Κρατικό Προϋ−
πολογισμό ως συμμετοχή του δημοσίου στην τριμερή 
χρηματοδότηση νέων ασφαλισμένων, σύμφωνα με το 
άρθρο 35 του Ν. 2084/1992 (Α΄, 65)
• τα έσοδα από τυχόν κοινωνικούς πόρους υπέρ των 
Φορέων και Κλάδων Υγείας
• προσόδους περιουσίας, απόδοση κεφαλαίων και 
αποθεματικών, καθώς και κάθε άλλο έσοδο που προ−
βλέπεται από την οικεία νομοθεσία ή άλλες γενικές 
διατάξεις νόμων
• δωρεές, κληρονομιές, κληροδοτήματα και κτήσεις 
από άλλη χαριστική αιτία
• από προσόδους από τη χρηματοοικονομική διαχεί−
ριση των διαθεσίμων κεφαλαίων και αξιών
• ποσά από επιβολή προστίμων και άλλων χρηματι−
κών ποινών
• έσοδα από παροχή υπηρεσιών σε ασφαλισμένους 
ασφαλιστικών εταιρειών, οι οποίες συνάπτουν συμβάσεις 
με τους ασφαλιστικούς φορείς, καθώς και σε αλλοδαπούς, 
σύμφωνα με τις συμβατικές υποχρεώσεις της χώρας
• έσοδα από την παροχή στατιστικών δεδομένων που 
αφορούν στην αγορά και κατανάλωση φαρμάκων και 
υγειονομικού υλικού
• οι προβλεπόμενοι πόροι από τις διατάξεις του άρ−
θρου 19 του Ν. 3918/2011 (Α΄ 31),
• είσπραξη ποσών επιστροφής (rebate) από φαρμακεία 
και φαρμακευτικές εταιρείες, σύμφωνα με τις διατάξεις 
των άρθρων 34 και 35 του Ν. 3918/2011, όπως ισχύουν 
κάθε φορά, καθώς επίσης και οποιαδήποτε άλλη επι−
στροφή (rebate) που θεσμοθετείται ή συμφωνείται μετά 
από διαπραγμάτευση της Διοίκησης του Οργανισμού".


Είναι σαφές πως,ο κύριος χρηματοδότης του ΕΟΠΥΥ είναι οι εργαζόμενοι (όσοι δηλαδή ανήκουν στον οικονομικά ενεργό πληθυσμό) και ο κρατικός προυπολογισμός. 

Με βάση λοιπόν τα σημερινά δεδομένα,ένας εργαζόμενος χρηματοδοτεί την πρωτογενή φροντίδα υγείας τριών ανθρώπων: του ιδίου,ενός συνταξιούχου και ενός μη εργαζόμενου.
Αυτή η αναλογία χρηματοδότησης 1/3, δημιουργεί εύλογες απορίες ως προς την επάρκειά της.
Αν συνυπολογιστεί το-επιβεβαιωμένο πλέον-γεγονός της χρεοκοπίας του κράτους μας,το συμπέρασμα είναι πως οι δύο βασικοί χρηματοδότες του ΕΟΠΥΥ,αντιμετωπίζουν σοβαρή δυσκολία να ανταποκριθούν.
Κοινώς ο ΕΟΠΥΥ χρειάζεται χρήματα τα οποία δεν είναι σήμερα διαθέσιμα!

Πρέπει να σημειωθεί πως ο ΕΟΠΥΥ έχει επιφορτιστεί με την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.Δηλαδή με το σύνολο των αναγκαίων διαγνωστικών εξετάσεων αλλά και ιατρικών υπηρεσιών που απαιτούνται, προκειμένου να υπάρχει επαρκής υγειονομική πρόληψη και αντιμετώπιση των ασθενειών για το μεγάλο εύρος του πληθυσμού.
Για να το πούμε απλά,οτιδήποτε δε χρειάζεται νοσηλεία σε νοσοκομείο,εντάσσεται στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (κλινικές εξετάσεις σε ιατρεία,διαγνωστικές δοκιμασίες,παρακλινικός έλεγχος,εμβολιασμοί,προγράμματα πρόληψης κλπ).
Ο νομικός ορισμός της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας παρατίθεται από το ίδιο ΦΕΚ:

Ως «Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας» (Π.Φ.Υ.) νοούνται 
όλες οι υπηρεσίες και πράξεις, οι οποίες διενεργούνται 
με σκοπό την πρόληψη και αποκατάσταση των βλαβών 
υγείας:
• Στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων, στα ολο−
ήμερα ιατρεία και τα διαγνωστικά εργαστήρια αυτών
• Στις υπηρεσίες του ΕΚΑΒ
• Στα Κέντρα Υγείας και Περιφερειακά Ιατρεία
• Στα Αγροτικά Ιατρεία
• Στα Πολυιατρεία και Ιατρεία του ΕΟΠΥΥ
• Στα Κέντρα Αποθεραπείας – Αποκατάστασης Ημε−
ρήσιας Νοσηλείας
• Στις Ιδιωτικές Κλινικές που λειτουργούν εξωτερικά 
ιατρεία και διαπιστευμένα Διαγνωστικά Εργαστήρια.
• Στους Ιδιωτικούς Φορείς, όπως περιγράφονται στο 
άρθρο 28 του Ν. 3846/2010 (Α΄, 66)
• Στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας
• Στις Μονάδες Χρόνιας Αιμοκάθαρσης
• Στις Κινητές Μονάδες Πρωτοβάθμιας Υγείας του 
άρθρου 14 του Ν. 2071/1992 (Α΄, 123)
• Στους Σταθμούς Προστασίας Μάνας, Παιδιού & Εφή−
βου, όπου διαθέτει ο Οργανισμός.
• Στα Εργαστήρια Φυσικοθεραπείας του Οργανισμού, 
στα Ιδιωτικά Εργαστήρια Φυσικοθεραπείας και στους 
κατ’ οίκον φυσικοθεραπευτές.


Από όσα έχουν ως τώρα εκτεθεί,προκύπτουν τρία βασικά συμπεράσματα:
1) Η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (ΠΦΥ),αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους κλάδους υγειονομικής φροντίδας για το γενικό πληθυσμό.Σε επίπεδο δε πρόληψης,αποτελεί το μοναδικό!
2) Η επαρκώς λειτουργούσα ΠΦΥ,περιορίζει την ανάγκη των ανθρώπων για νοσοκομειακή νοσηλεία,με προφανείς ευεργετικές συνέπειες,τόσο για τους ίδιους,όσο και για τον προυπολογισμό.
3) Ο υπάρχων φορέας ΠΦΥ στην Ελλάδα (ΕΟΠΥΥ) υποχρηματοδοτείται και κατά συνέπεια έχει περιορισμένες "επιχειρησιακές δυνατότητες".

Ταυτόχρονα,αποτελεί νομίζω κοινή παραδοχή πως:
α) Είναι απαραίτητη η ύπαρξη ΠΦΥ (κάθε χώρα διαθέτει το δικό της) και
β) Ο φορέας ΠΦΥ πρέπει να είναι προσβάσιμος σε όλο το εύρος του πληθυσμού (ασφαλισμένους ή όχι,εργαζόμενους και μη)

Πώς θα λυθεί λοιπόν το ζήτημα της επαρκούς χρηματοδότησης του ΕΟΠΥΥ?

-Η μια προσέγγιση είναι η αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης.Θα ήταν εφικτή,αν η χώρα δεν είχε χρεοκοπήσει.
-Η δεύτερη προσέγγιση είναι η αύξηση των υγειονομικών εισφορών.Σκοντάφτει όμως κι αυτή στην αναλογία 1/3 που την καθιστούν ακόμη δυσκολότερη η υψηλή ανεργία και η δημογραφική γήρανση.
-Μια τρίτη προσέγγιση,διόλου δημοφιλής,είναι η συμμετοχή των ασθενών στο κόστος της ΠΦΥ.

Επειδή αυτή τυγχάνει να είναι και η δική μου πρόταση,ας την αναλύσω λίγο περισσότερο:

* Όσοι ιατροί επιθυμούν εντάσσονται στον ΕΟΠΥΥ ελεύθερα και δίχως περιορισμούς ως προς ειδικότητα,γεωγραφική κατανομή ή οτιδήποτε άλλο.
* Το κράτος εκδίδει τιμολόγιο αποζημίωσης πράξεων κατά το ύψος που κρίνει πρόσφορο.Σήμερα,η ιατρική επίσκεψη σε γιατρό του ΕΟΠΥΥ αποτιμάται σε 10 ευρώ (μεικτά).Η ακριβής αποζημίωση,μετά το φόρο,την παρακράτηση rebate 10% και την καθυστέρηση απόδοσής της (ενίοτε και πέραν του εξαμήνου),είναι σχεδόν η μισή! Το κράτος λοιπόν μπορεί να κοστολογήσει κάθε ιατρική επίσκεψη ή πράξη,καθώς επίσης και να θέσει τους περιορισμούς που επιθυμεί στη συχνότητα των επισκέψεων ή πράξεων που θα αποζημιώνει (παράδειγμα: μία επίσκεψη το μήνα ή ένας υπέρηχος καρδιάς ανά έτος,ηλικιακοί περιορισμοί,ειδικές προβλέψεις για χρονίως πάσχοντες)
* Καταργείται η μηνιαία αντιμισθία των ιατρών του ΕΟΠΥΥ.
* Κάθε ιατρός αναρτά κοστολογημένο τιμολόγιο της επίσκεψης και των πράξεών του.
* Ο ασθενής πληρώνει τον ιατρό,εισπράττει νόμιμη ΑΠΥ και ο ΕΟΠΥΥ αποδίδει στον ασφαλισμένο το προβλεπόμενο (βάσει κρατικού τιμολογίου) ποσό. Η τυχόν διαφορά μεταξύ των δυο ποσών καλύπτεται απ'τον ασφαλισμένο!


Το σύστημα που προτείνω έχει τα εξής πλεονεκτήματα:
α) Είναι πιθανώς οικονομικότερο απ'το υπάρχον.Αν και είναι δύσκολοι ακριβείς υπολογισμοί (ελλείψει στοιχείων) αρκεί ο εξής συλλογισμός.Ακόμη κι αν υποθέταμε πως 11 εκατομμύρια Έλληνες επισκέπτονται κάθε μήνα ιατρό,το ετήσιο κόστος της επισκεψιμότητας (με κόστος επίσκεψης 5 ευρώ/άτομο) θα ήταν 660 εκατομμύρια.Σήμερα με ονομαστικό ΑΕΠ 184,5 δις.(στοιχεία εδώ )και το 0,6% αυτού να χρηματοδοτεί τον ΕΟΠΥΥ,το αντίστοιχο ποσό είναι περίπου 1,1 δις (εκ των οποίων τα 350 εκ.είναι κλειστό ποσό που θα διατεθεί για εργαστηριακές εξετάσεις).Ήδη όμως,ο ΕΟΠΥΥ έχει υπερβεί τη χρηματοδότηση και αναζητούνται..."λύσεις".
β) Ευνοεί τον ελεύθερο ανταγωνισμό στην παροχή ιατρικών υπηρεσιών.Κάθε ασθενής επιλέγει ο ίδιος τον ιατρό του και όχι αυτόν που του επιβάλλει ο ΕΟΠΥΥ.
γ) Αίρει τον αποκλεισμό πολλών ιατρών από την αγορά εργασίας .Καταργείται η διαπλοκή στο χώρο της προσφοράς ιατρικής εργασίας,εξαφανίζονται οι στρεβλώσεις που ευνοούν μερικούς ιατρούς σε βάρος άλλων,ευνοούνται συνθήκες αξιοκρατικού ανταγωνισμού.
δ) Εκλογικεύεται η συμπεριφορά των χρηστών υγείας,έναντι του παρόχου.Από το μοντέλο του πολίτη που επισκέπτονταν κατά βούληση τα ιατρεία και αξίωνε παρακλινικές εξετάσεις άνευ ιατρικής ενδείξεως,θα περάσουμε βαθμιαία στον πολίτη που θα προσμετρά το κόστος της υγείας του,θα υιοθετεί συμπεριφορές πρόληψης,θα αξιολογεί τον ιατρό του (αντί να τον θεωρεί γραμματέα του ΕΟΠΥΥ).

Σήμερα,το Ελληνικό κράτος,υιοθετώντας τη λογική της "δωρεάν υγείας",αναγκάζεται ελλείψει χρημάτων να βομβαρδίζει τον ΕΟΠΥΥ με εγκυκλίους...περιορισμού των παροχών υγείας!
Επιπλέον,επιστρατεύει διοικητικούς ελέγχους και πειθαρχικά μέτρα σε βάρος των παρόχων-ιατρών.
Αυτή η αδιέξοδη πρακτική υπονομεύει το επιστημονικό κύρος των ιατρών και επιτείνει τη δυσπιστία του πολίτη απέναντί τους.Και βέβαια, εισάγει μια παράμετρο που-αν και δεν είναι εύκολα μετρήσιμη-δρα καταλυτικά στην ποιότητα της δουλειάς του γιατρού: την αποπροσωποποίηση της ιατρικής!

Εκτιμώ πως η πρότασή μου-ανοιχτή φυσικά σε ενστάσεις και τροποποιήσεις-ίσως δίνει μια λύση.


ΥΓ Η ΕΝΙ-ΕΟΠΥΥ σε πρόσφατη ανακοίνωσή της,έθεσε το ζήτημα της συμμετοχής του ασφαλισμένου (με 5 ευρώ) στην ιατρική επίσκεψη.Νομίζω πως το σκεπτικό της συνάδει με τις διαπιστώσεις μου.

4/8/2013

3 comments:

  1. Η φιλοσοφία της πρότασης σου με βρίσκει σύμφωνο.
    Τα ίδια πάνω-κάτω είχα προτείνει εδώ και δυόμισυ χρόνια, πριν καν αρχίσει η λειτουργία του ΕΟΠΥΥ.

    http://iatriko-forum.blogspot.gr/2011/04/blog-post_18.html

    Αλλά και άλλοι πλέον συνομολογούν ότι το πράγμα δεν βγαίνει.

    Το σύνδρομο της στρουθοκαμήλου
    Του Λυκουργου Λιαροπουλου

    http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_03/08/2013_528891

    ReplyDelete
  2. Ακριβώς αυτό το μοντέλο λειτουργούσε για τους ασγαλισμένους του ΙΚΑ μέχρι την έναρξη του EOΠΥΥ στο νησί όπου εργάζομαι ως ιδιώτης ιατρός.Ο ασθενής επέλεγε τον ιδιώτη καρδιολόγο και με το σκεπτικό ότι δεν υπήρχε δυνατότητα υπερηχογραφικού ελέγχου στο νοσοκομείο το ΙΚΑ αποζημίωνε την επίσκεψη και την πράξη σύμφωνα με το ΦΕΚ.Προυπόθεση βέβαια ήταν να υπάρχει κι ελεγκτής ιατρός(αυτό βέβαια μπορεί και να το κάνει ένας υπάλληλος ώστε απλώς να ελέγχει τους χρονικούς περιορισμούς).
    Στις εποχές που ζούμε ίσως η πλήρης αποζημίωση δεν είναι εφικτή.Όμως σίγουρα μπορεί να βρεθεί μία χρυσή τομή.
    Ένα άλλο πλεονέκτημα που πρέπει να αναφερθεί είναι και το ότι έτσι περιορίζεται σημαντικά η φοροδιαφυγή!

    ReplyDelete
    Replies
    1. Ευχαριστώ για το σχόλιό σου! Πράγματι η φοροδιαφυγή πρακτικά θα εκλείψει με ένα τέτοιο σύστημα.Δεν ξέρω τι προθέσεις έχει το υπουργείο,το βέβαιο είναι πως χρειάζεται κάτι νέο στον ΕΟΠΥΥ!

      Delete