Total Pageviews

Tuesday, March 27, 2012

n.i.m.b.y

Το αρκτικόλεξο σημαίνει not in my back yard και περιγράφει μια υπαρκτή τάση παγκοσμίως να αρνούμαστε την επίλυση ενός προβλήματος,εφόσον αυτή υλοποιείται στη γειτονιά μας.
Το θυμήθηκα ξανά,με αφορμή τις ανά την Ελλάδα αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών,στη σχεδιαζόμενη ανέγερση κέντρων κράτησης μεταναστών
http://news247.gr/ellada/eidiseis/trianta_kentra_filoksenias_metanastwn_dhmioyrgei_h_kyvernhsh.1707901.html.

Θα προσπαθήσω να τοποθετηθώ απέναντι στο συγκλονιστικό αυτό ζήτημα,παρότι δεν είμαι καθόλου βέβαιος αν θα τα καταφέρω.
Η αθρόα εισροή ανθρώπων τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας,είναι ένα γεγονός αναμφισβήτητο,ανεξάρτητα από τα αίτια που το προκαλούν:
-υπάρχει γενικευμένο μεταναστευτικό κύμα από χώρες που βιώνουν οικονομική κρίση ή ανθρωπιστικές καταστροφές,προς χώρες της Ευρώπης,για προφανείς κοινωνικούς/πολιτειακούς λόγους.
-η Ελλάδα,λόγω γεωγραφικής ιδιομορφίας (εκτεταμένη ακτογραμμή,πλήθος νησιών,φυσικό σύνορο με Ασία,εγγύτητα στην Αφρική),αποτελεί ιδεατό έδαφος προσέγγισης της Ευρωπαικής ηπείρου για τους προαναφερθέντες μετανάστες.
-οι συνθήκες μετανάστευσης αυτών των ανθρώπων,είναι κατά κανόνα παράνομες.Για ποικίλους λόγους,η προσέγγιση της χώρας μας δε γίνεται με διαφανείς διαδικασίες,αλλά μέσω κυκλωμάτων λαθρεμπορίας που εκμεταλλεύονται την ανάγκη των μεταναστών να διαφύγουν από την πατρώα γη τους.
-ανάμεσα στους-κατά κανόνα- εξαθλιωμένους αυτούς ανθρώπους,ασφαλώς και εμφιλοχωρούν και άτομα με άλλες προθέσεις πλην της ανάγκης για επιβίωση (π.χ πράκτορες,εγκληματίες κλπ).

Από το σημείο αυτό,σταματά η περιγραφή του φαινομένου και αρχίζουν οι ερμηνείες αντιμετώπισής του,οι οποίες φυσικά δεν είναι πολιτικά ουδέτερες,αλλά αντίθετα έχουν έντονο το στοιχείο της ιδεολογικής σύγκρουσης.
Θα καταγράψω τις θέσεις μου,υποσημειώνοντας και τα σημεία αντιθέσεων:

α)ούτε η Ελλάδα,ούτε η Ευρώπη είναι δυστυχώς σε θέση να εξασφαλίσουν διηνεκώς τα προς το ζην όλων αυτών των ανθρώπων.Οι υποδομές πλούτου που θα προυπέθετε κάτι τέτοιο,είναι απλά ανύπαρκτες.Στο ζήτημα αυτό σημειώνεται η πρώτη ιδεολογική σύγκρουση(1).Η αντίθετη άποψη υποστηρίζει την αναγκαιότητα συνολικής/καθολικής φροντίδας ανεξαρτήτως κόστους.

β)από την άλλη μεριά,η στοιχειώδης προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του Ευρωπαικού πολιτισμού,καθιστά ηθική υποχρέωση των ευρωπαικών κρατών-και της Ελλάδας-την παροχή πρωτογενούς ασύλου,σίτισης και περίθαλψης στους προστρέχοντες συνανθρώπους μας,από όπου κι αν προέρχονται,όποιοι κι αν είναι,ό'τι χρώμα κι αν έχουν,σε όποιο Θεό κι αν πιστεύουν ή όχι.Στο ζήτημα αυτό,σημειώνεται η δεύτερη ιδεολογική σύγκρουση (2).Η αντίθετη άποψη,υποστηρίζει πως η χώρα υποδοχής δεν έχει καμία ηθική υποχρέωση απέναντι στους παρανόμως εισερχόμενους.

γ)η πρωτογενής αυτή φροντίδα,έχει φυσικά πεπερασμένη διάρκεια,μέχρις ότου ο μετανάστης διαφύγει τον κίνδυνο της ζωής του και ανακτήσει τις φυσικές δυνάμεις του και την ηθική του αξιοπρέπεια.Μόλις αυτό επιτευχθεί,το κράτος υποδοχής δεν έχει καμία περαιτέρω υποχρέωση απέναντί του,εκτός βέβαια από αυτές που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο περί προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων.Ακόμη κι έτσι όμως,ο μετανάστης δεν είναι εύλογο να εξισώνεται πολιτικά με τους πολίτες του κράτους υποδοχής,εφόσον παραμένει φιλοξενούμενος και όχι πολίτης της χώρας-υποδοχής.Προυπόθεση για να συμβεί αυτό,είναι κατ'εμέ,η απόκτηση από το μετανάστη της υπηκοότητας της χώρας-υποδοχής,σύμφωνα με τις προβλεπόμενες από κάθε χώρα νομικές ενέργειες.Εδώ,εδράζεται ακόμη ένα σημείο ιδεολογικής διάστασης (3).Υπάρχουν δηλαδή και αυτοί που αντιτίθενται στην πρωτογενή φροντίδα,υπάρχουν άλλοι που θεωρούν πως το κράτος οφείλει να φροντίζει στο διηνεκές τους μετανάστες και υπάρχουν και κάποιοι που υποστηρίζουν πως οι μετανάστες πρέπει να έχουν ίδια πολιτικά δικαιώματα με τους γηγενείς ανεξαρτήτως υπηκοότητας.

Έχοντας καταγράψει τις απόψεις μου και σκιαγραφήσει τις υπόλοιπες,επανέρχομαι στα κέντρα κράτησης και στο nimby.
Εκτιμώ λοιπόν,πως εφόσον ανθρωπιστικοί λόγοι μας προτρέπουν να υποδεχόμαστε και να περιθάλπουμε πρωτογενώς τους μετανάστες,είναι αναγκαίο αυτό να συμβαίνει σε χώρους οριοθετημένους με κάποιες προδιαγραφές λειτουργίας και ανάλογες υποδομές.
Το πώς θα ονομάζονται αυτοί οι χώροι είναι δευτερεύον.Πάντως πρέπει να υπάρχουν.Αλλιώς,θα βλέπουμε τους μετανάστες να περιφέρονται αδέσποτοι,σε αμφίβολη υγειονομική κατάσταση,ρακένδυτοι,νηστικοί,εξαθλιωμένοι.
Αν λοιπόν αυτό το σενάριο μας απωθεί,πρέπει κάπου όλοι αυτοί οι άνθρωποι να συγκεντρώνονται,προκειμένου να τους παρασχεθεί στοιχειώδης βοήθεια.
Οι χώροι φύλαξης/υποδοχής/περίθαλψης/φιλοξενίας κάπου πρέπει να οικοδομηθούν.

Εδώ λοιπόν,κάνει την εμφάνισή του το nimby!
Αν οι απόψεις περί μεταναστών διαπερνούν οριζοντίως την παραδοσιακή δεξιά και αριστερά,το nimby έχει ακόμη μεγαλύτερη διεισδυτικότητα.
Nimby's μπορεί να είναι από παραδοσιακοί ακροδεξιοί/ρατσιστές που αντιπαθούν κάθε τι αλλόθρησκο/αλλόχρωμο/αλλόγλωσσο κλπ.,έως κυριλέ-αριστεροί που μπορεί μεν να εκφέρουν λόγο φιλο-μεταναστευτικό,αλλά στην πράξη δεν επιθυμούν να "βρέξουν τα παπούτσια τους" στα λασπόνερα.
Nimby's επίσης είναι και πολλοί πολιτικά αδιάφοροι άνθρωποι που απλώς "θέλουν την ησυχία τους"! Nimby's είμαστε κι εμείς σε πολλές εκφάνσεις της καθημερινότητάς μας: κουνάμε το κεφάλι αποδοκιμαστικά στη θέα των σκουπιδιών,αλλά δε θέλουμε και τους κάδους μπροστά απ΄την πόρτα μας! Οικτίρουμε το Δήμο Αθηναίων για το τραγικό θέαμα των ανθρωπίνων ναυαγίων στο κέντρο της πόλης,αλλά δε θέλουμε και "πολιτικές μαντρώματος και καταστολής"! Αντιπαθούμε κάθε τι αισθητικά αποκρουστικό,αλλά αποφεύγουμε να λερώσουμε τα χέρια μας για να το απομακρύνουμε ή να το ευπρεπίσουμε! Δεκάδες τα παραδείγματα...

Η λογική συνέπεια όμως επιβάλλει εδώ μια παρατήρηση:
ενώ ο "αντιμετανάστης-Nimby ",είναι ιδεολογικά συνεπής προς ό'τι πρεσβεύει,ο "φιλομετανάστης-Nimby" αυτοαναιρείται εμπράκτως.Δε γίνεται ταυτόχρονα να διακηρύσσεις την αλληλεγγύη σου με τους μετανάστες και την ίδια στιγμή να αρνείσαι οποιαδήποτε πολιτική προσέγγισης του ζητήματος με επιχειρήματα περί "ανθρωπιστικής μεταχείρισης".Είναι σαν να σε έχει "πιάσει λάστιχο" και αντί να ψάχνεις τη ρεζέρβα,να καταγγέλεις την ανεπαρκή ποιότητα κατασκευής των ελαστικών...Αν δε λερώσεις τα χέρια σου,δε γίνεται ν'αλλάξεις λάστιχο!

Ακούω διάφορους αυτοαποκαλούμενους "φίλους των μεταναστών" να αντιδρούν στα "στρατόπεδα συγκέντρωσης"! Ο όρος είναι εξώφθαλμα υπερβολικός! Παραβλέπει τις προβλέψεις για ιατρεία,χώρους υγιεινής,σιτίσεως,ενδύσεως των μεταναστών.Παραβλέπει το κόστος λειτουργίας όλων αυτών! Παραβλέπει τον κύκλο εργασιών που θα δημιουργηθεί (εκτός εάν κάποιες δουλειές είναι επαίσχυντες για κάποιους)! Παραβλέπει επίσης,την τριβή των τοπικών κοινωνιών με το "πρόβλημα" που τώρα "δεν τις αφορά". Η καθημερινή επαφή,εκτός απ'τις αναπόφευκτες τριβές, ίσως δημιουργήσει συνθήκες αλληλοκατανόησης και αμοιβαίου σεβασμού.Αν δε το δοκιμάσουμε πώς θα το μάθουμε?

Από την άλλη πλευρά,ακούγονται φωνές μισαλλοδοξίας και μισανθρωπισμού: "δεν τους θέλουμε","να πάνε αλλού","θα μας βρωμίσουν","θα μας μαγαρίσουν" κοκ...

Οι Nimby's όλων των πλευρών,συναντιούνται στην κοινή διεκδίκηση: όχι στα κέντρα συγκέντρωσης μεταναστών! Αλλη μια φαιοκόκκινη συμπόρευση...

Δεν ισχυρίζομαι ό'τι τα κέντρα θα λύσουν το ζήτημα! Πρέπει όμως από κάπου να αρχίσουμε, με απόλυτο σεβασμό στην ανθρώπινη προσωπικότητα αυτών των κατατρεγμένων,αλλά και σαφή επίγνωση του γεγονότος πως δεν είναι πρόσφορο αυτοί οι άνθρωποι να περιφέρονται ανά την επικράτεια ρακένδυτοι,πεινασμένοι και απελπισμένοι.Δεν το επιβάλλουν μόνο λόγοι ανθρωπισμού,αλλά και λόγοι στοιχειώδους κοινωνικής ασφάλειας.
Τα κέντρα υποδοχής,μπορεί να είναι μια αρχή και φυσικά,πρέπει οι συνθήκες λειτουργίας τους να είναι απόλυτα διαφανείς και υποκείμενες σε δημόσιο έλεγχο ανά πάσα στιγμή,ώστε κάθε δυσλειτουργία να αντιμετωπίζεται.Αλλιώς,πάντοτε θα ελλοχεύει ο κίνδυνος αυθαιρεσιών και παραβιάσεων των ατομικών δικαιωμάτων των τροφίμων.Δεν έχουμε παρά να νομοθετήσουμε την εβδομαδιαία επιθεώρησή τους από βουλευτές οποιουδήποτε κόμματος,εισαγγελείς,εκπροσώπους του τύπου και ανθρωπιστικών οργανώσεων,ιατρούς,οποιονδήποτε πολίτη εκφράσει σχετικό αίτημα! Απόλυτη διαφάνεια και έμπρακτος πολιτικός έλεγχος!

Πολύ φοβάμαι όμως,πως και σ'αυτό το ζήτημα,οι κραυγές θα πνίξουν κάθε απόπειρα προσέγγισης.
Είναι δυστυχώς χαρακτηριστικό των ανθρώπων-το σημείωσε ο Hayek- να συνασπίζονται ευκολότερα προκειμένου να αρνηθούν ή να αντιδράσουν,παρά να δημιουργήσουν ή να επιλύσουν.
Η στείρα άρνηση και η δυσπιστία απέναντι σε κάθε νέα πρόκληση,αποτελούν πάντοτε ευκολότερες επιλογές,από τη δημιουργική επίπονη αναζήτηση.

Είμαστε πολύ μόνοι,ανάμεσα στους Nimby's.
Αλλά έτσι κι αλλιώς,οι μειοψηφίες άλλαζαν πάντοτε τον κόσμο...
Ως τότε,ο μοναδικός συμπαθής Nimby (λόγω Alzheimer),παραμένει ο παππούς της διαφήμισης.



27/3/2012

5 comments:

  1. Στο θέμα των παράνομων μεταναστών δεν μπορώ να σκεφτώ οτιδήποτε μπορεί να μοιάζει μακροπρόθεσμα με λύση.

    Είμαι και ο ίδιος μετανάστης (νόμιμος λόγω συγκυριών) ξεκινώντας απο Αίγυπτο - Κύπρο - ΗΠΑ - Ελλάδα και πάντοτε πίστευα, όχι χωρίς κάποια υστεροβουλία, ότι η μετανάστευση γενικά οφελεί τις χώρες υποδοχής, όταν γίνεται με κάποιο μέτρο και απο ανθρώπους που θέλουν να θαυμάζουν μια ξένη κοινωνία και θέλουν να ενσωματωθούν σε αυτή.

    Ακόμα και σήμερα ξέρω καλά, κάνω παρέα, θαυμάζω και συνεργάζομαι με διαφορετικές ιδιότητες με ανθρώπους απο την Ινδονησία, την Παλαιστίνη, την Συρία και την Κίνα που έχουν προσαρμοστεί, δουλεύουν σκληρά και προσφέρουν στην Ελληνική οικονομία και κοινωνία (όλοι μπήκαν στην Ελλάδα παράνομα και παλεύουν μάταια να νομιμοποιηθούν).

    Παρόλα αυτά υπάρχουν ερωτήματα που είναι πολύ δύσκολο να απαντηθούν.

    Πόσα εκατομύρια μετανάστες μπορεί να υποδεχθεί η Ελλάδα χωρίς να αλλοιωθεί πλήρως ο χαρακτήρας της. Ένα, δύο, πέντε, δέκα; Αυτοί που θα θέλουν να έρθουν απο χώρες του τρίτου κόσμου τα επόμενα 30-40 χρόνια είναι δεκάδες εκατομύρια. Με την εξέλιξη των μεταφορών και την παγκόσμια παρουσία της τηλεόρασης, οι πληθυσμοί θα μετακινούνται όπως τα υγρά σε συγκοινωνούντα δοχεία, μέχρι το βιοτικό επίπεδο των χωρών υποδοχής κατέβει στο ίδιο επίπεδο με τις χώρες προέλευσης. Ή αν είμαστε πιο τυχεροί, μέχρι το βιοτικό επίπεδο των χωρών προέλευσης ανέβει στο ίδιο επίπεδο με τις χώρες υποδοχής.

    Λαμβάνοντας υπόψιν και την τεράστια διαφορά στους δείκτες αναπαραγωγής, έχουν δικαίωμα οι σημερινοί Έλληνες να παραδώσουν τη χώρα σε κάποια μελλοντική μη Ελληνική πλειοψηφία;

    Ακόμα και αν αποφασίζαμε για κάποιο μικρό ή μεγάλο αριθμό μεταναστατών, υπάρχει άραγε πρακτικός τρόπος να σταματήσει η ανεξέλεγκτη ροή μελλοντικά; Πιστεύω πως όχι.

    Το μεταναστευτικό είναι νομίζω ακόμα ένα πρόβλημα που δυστυχώς δεν έχει λύση.

    ReplyDelete
  2. Πιθανώς έχεις δίκιο! Το ζήτημα των χώρων συγκέντρωσης,έχει να κάνει με την πρωτογενή-πεπερασμένης διάρκειας αντιμετώπιση της εισροής.Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα,συμφωνώ κι εγώ πως μέχρι τώρα δεν έχει δοθεί ικανοποιητική απάντηση στο ζήτημα.

    ReplyDelete
  3. Φίλε, στο κείμενο αυτό καταπιάνεσαι με θάρρος με ένα θέμα πολύ δύσκολο, που συχνά οδηγεί σε εντάσεις και παρεξηγήσεις. Προσπάθησες να το προσεγγίσεις με ορθολογισμό και εντιμότητα και με όπλα σου το στέρεο φιλοσοφικο-πολιτικό σου υπόβαθρο (κλασσικός φιλελευθερισμός) και την ανθρώπινη σου ευαισθησία.
    Χωρίς να διαφωνώ με τις τοποθετήσεις σου, νομίζω ότι πρακτικά τα πράγματα είναι δυστυχώς πιο περίπλοκα. Ένα θέμα είναι αυτό που έθεσε ο minority: εντάξει τους βάλαμε στα κέντρα υποδοχής (κατ’ άλλους «στρατόπεδα συγκέντρωσης»-είδες, ρε παιδί μου τι σου είναι αυτή η χειραγώγηση των λέξεων-συμβολισμών;), μετά; Φαίνεται ότι το Δουβλίνο ΙΙ και η ανυπαρξία δεσμευτικών συμφωνιών επαναπροώθησης στις/με τις χώρες καταγωγής των ανθρώπων αυτών δεν επιτρέπουν μακροπρόθεσμη επίλυση του θέματος. Αλλά και για τα κέντρα αυτά καθ’εαυτά: πόσα θα γίνουν 30; 50; να έχουν και από 1000 ανθρώπους μέσα; 50000 σύνολο; Οι υπόλοιποι 950000 τουλάχιστον;
    Επίσης, εμένα φίλε αυτή η ανακίνηση του θέματος προεκλογικά μου μυρίζει φθηνό επικοινωνιακό σώου και τριτοκλασσάτο λαϊκισμό.
    Τέλος έχω και μια φιλοσοφική ερώτηση: πως επικροτούμε την ακώλυτη και παγκοσμιοποιημένη ροή κεφαλαίων, εμπορευμάτων, πληροφοριών και εμποδίζουμε (ή νομίζουμε ότι θα εμποδίζουμε και ως πότε;) την αντίστοιχη μετακίνηση των ανθρώπων.
    Το θέμα είναι τεράστιο, θα επανέλθω σύντομα (ειδικά γι’ αυτό που αποκαλώ «λαθρο-λαϊκισμό»).
    Δες και αυτό

    http://www.koutipandoras.gr/?p=17864

    που αναδεικνύει και τη διάσταση μπίζνα στην υπόθεση

    ReplyDelete
  4. Eπίσης, επειδή το ξέχασα, έχεις ΑΠΟΛΥΤΟ δίκιο για την νοοτροπία nimby του εγωτικού νεοέλληνα. Πλείστα όσα παραδείγματα, από τις χωματερές σκουπιδιών, μέχρι τις φυλακές, τα κέντα αποτοξίνωσης, τα ψυχιατρεία κ.ο.κ. Βεβαίως, ίσως βοηθούσε αν χωροθετούνταν και κανένας ΧΥΤΑ στην Εκάλη, ας πούμε.

    ReplyDelete
  5. Πάρα πολύ δύσκολο θέμα. Σχεδόν αδιέξοδο...
    Η δική μου γνώμη αρχικά θυμίζει nimby! Αρνητική ως προς τους χώρους συγκέντρωσης.
    Εντάξει. Με επιχείρηση σκούπα τους μαζεύεις μια μέρα. Την άλλη μέρα που θα ξημερώσει, όμως, τί τους κάνεις; Δεν υπάρχουν κονδύλια για φαγητό, ένδυση, θέρμανση... για τίποτα... Αν τους αφήσεις έγκλειστους και εξαθλιωμένους, το αποτέλεσμα θα είναι να οργανωθούν και να αντιδράσουν μαζικά και βίαια.
    Δυστυχώς δεν έχω μια "αποδεκτή" λύση. Η χριστιανική μου παιδεία με εξωθεί να θέλω να τους δεχθώ ως ίσους και να τους προσφέρω ό,τι μπορώ.
    Η πραγματικότητα μας προσγειώνει στην έλλειψη πόρων ακόμα και για τον βασικό πυρήνα του πληθυσμού αυτής της χώρας. Επίσης η ύφεση δεν αφήνει ελπίδες για αξιοποίηση του άφθονου εργατικού δυναμικού. Αδιέξοδο...
    Μια πολύ σκληρή, άδικη, αλλά ίσως εφαρμόσιμη λύση θα ήταν η εξής: κατάργηση κάθε ελάχιστου μισθού για τους λαθρομετανάστες και κάθε πρόνοιας για ασφάλιση στην εργασία τους. Δικαίωμα να εργαστούν σε περιοχές που δεν επηρεάζουν τον υπάρχον πληθυσμό. Δικαίωμα σε εταιρείες να κατασκευάσουν εργοστάσια στις περιοχές αυτές και να προσλάβουν τους μετανάστες με μισθούς Κίνας.
    Έτσι θα δοθεί μια δουλειά (έστω άθλια) σε αυτούς τους ανθρώπους και η δυνατότητα να έχουν μια (έστω κακή με τα δεδομένα που ξέρουμε) προοπτική. Επίσης θα βοηθούσε τη χώρα, αλλά και την ΕΕ, να βγει από την υφεσιακή σπείρα, με σημαντικά οφέλη για όλους.
    Ντρέπομαι για αυτό που γράφω, αλλά δεν μπορώ να σκεφτώ καλύτερη λύση...

    ReplyDelete